Polskie zdania w łacińskich księgach ślubów.
Zapisy zgody ojców na śluby ich małoletnich dzieci
część 2
ŚLUBY MIESZKAŃCÓW PARAFII OLEJÓW 1850-1896
Za czasów księdza Jana Sobolewskiego (1850-1862) w olejowskiej księdze ślubów pisano wyłącznie po łacinie. Od objęcia parafii przez księdza Władysława Drozdowskiego (1862) znów pojawiły polskie formułki zgody rodziców na śluby małoletnich dzieci i możemy je obserwować do 1896 roku, czyli do końca materiałów, którymi dysponujemy. Niestety, te formułki były już sporządzane według szablonów - czyli bardzo do siebie podobne. Te szablony zmieniały się przy kolejnych olejowskich kapłanach, bo każdy z proboszczów miał swój własny system. Nie będziemy ich więc wypisywać wszystkich, a jedynie po kilka przykładów.
ksiądz proboszcz Władysław Drozdowski 1862-1881
23 listopada 1862
Ślub jaśnie pana Jakuba Krzyżtofowicza z Cycowa (30 lat) i panną Heleny Petroneli Bobrowskiej z Manajowa (19 lat)
Pozwalam mojej małoletniej corce Helennie Petronelli (dwojga imion) zaślubić Pana Jakuba Krzyżtofowicza, przy wyż wymienionych świadkach. Olejów dnia 23go Listopada 1862. Klemens Bobrowski, Ojciec.
1 lutego 1863
Ślub mieszkańców Bzowicy, Michała Wilka (23 lata) i Katarzyny Wilk (20 lat)
Pozwalam memu małoletniemu synowi Michałowi Wilk zaślubić Katarzynę Wilk w przytomności wyż wymienionych świadków.
(+) Antoni Wilk ojciec
Od 1863 roku już standardowe, podobne do siebie formuły. Małoletnim kobietom ojcowie pozwalali "być ślubną żoną" / "zostać ślubną żoną". Małoletnim mężczyznom "być ślubnym mężem". A wszystko to "w przytomności wyż wymienionych świadków", "przy wyż wymienionych świadkach", "świadkowie jak wyżej". Nie będziemy ich więc wypisywać wszystkich, a jedynie po kilka przykładów.
1 lutego 1863
Ślub mieszkańców Olejowa, Jana Masztalerza (26 lat) i Anastazji Bułka (23 lata)
Pozwalam mojej małoletniej córce Anastazyi Bułka być ślubną żoną Jana Masztalirza w przytomności wyż wymienionych świadków.
(+) Bazyli Bułka Ojciec
15 listopada 1863
Ślub mieszkańca Trościańca Wielkiego, Szymona Druczek (23 lata) i mieszkanki Białokiernicy, Elżbiety Laszkiewicz (21 lat)
Pozwalam memu małoletniemu synowi Simeonowi Druczek być ślubnym mężem Elżbiety Laszkiewicz w przytomności wyż wymienionych świadków. Olejów dnia 15go listopada 1863. (+) Thimotheusz Druczek ojciec.
15 listopada 1865
Ślub mieszkańców Olejowa, Piotra Matysko (38 lat) i mieszkanki Bzowicy, Pauliny Piotrowskiej (23 lata)
Pozwalam mojej małoletniej córce Paulinie zostać ślubną żoną Piotrowi Matysko dnia 15go Listopada 1865. Świadkowie jak wyżej. (+) Alexander Horba.
i jeden nietypowy, z formułą "podpisuje znakiem Krzyża Świętego":
14 maja 1865
Ślub mieszkańców Olejowa, Piotra Krzyżanowskiego (20 lat) i Marii Wodeckiej (18 lat)
Ja, Franciszek Krzyżanowski pozwalam memu małoletniemu synowi Piotrowi Krzyżanowskiemu zostać ślubnym mężem Maryi Wodeckiej w przytomnosci wyż wymienionych świadków - podpisuje znakiem Krzyża Świętego (+) Franciszek Krzyżanowski Ojciec.
Ksiądz proboszcz Ferdynand Majewski 1882-1886
Za czasów księdza Ferdynanda Majewskiego, zmienia się trochę tekst standardowej formuły zgody rodziców. "W obec powyższych świadków" (czasem nazwiska tych świadków są wymienione) ojcowie pozwalają małoletnim dzieciom "zawrzeć zwiazek małżeński". Ksiądz Majewski był też bardzo skrupulatnym człowiekiem: zapisywał dokładny wiek nowożeńców, w latach i miesiącach.
19 lutego 1882
Ślub mieszkańców Olejowa, Grzegorza Daszkiewicza (25 1/2 lat) i Zofii Olender (23 1/4 lat)
Ja (+) Marcin Olender pozwalam niniejszém w obec powyższych świadków mej małoletniéj córce Zofii Olender zawrzéć związek małżeński z Grzegorzem Daszkiewiczem.
21 maja 1882
Ślub mieszkańców Olejowa, grekokatolika Piotra Kril vel Królik (22 lata i 10 mies.) i Katarzyny Bednarz (22 lata i 3 mies.)
(+) Ja Grzegorz Kril albo Królik pozwalam niniejszém w obec świadków Michała Druczek i Jana Partacz memu małoletniemu synowi Piotrowi zawrzéć związek małżeński z Katarzyną Bednarz.
(+) Ja Tomasz Bednarz pozwalam niniejszém w obec świadków Michała Druczek i Jana Partacz mej małoletniej córce Katarzynie zawrzeć związek małżeński z Piotrem Kril albo Królik.
21 stycznia 1883
Ślub mieszkańców Olejowa, Gabriela Madrzyckiego (23 lata i 9 mies.) i Rozalii Sikorskiej (23 lata i 4 mies.)
Ja (+) Marcin Mądrzycki pozwalam niniejszém w obec powyższych świadków memu małoletniemu synowi Gabryelowi Madrzyckiemu zawrzeć związek małżeński z Rozalją Sikorską.
Ja (+) Mikołaj Sikorski pozwalam niniejszém w obec powyższych świadków mej małoletniéj córce Rozalii Sikorskiej zawrzeć związek małżeński z Gabryelem Mądrzyckim.
28 listopada 1883
Ślub jaśnie pana Zygmunta Edwarda de Lubicz Sielskiego (30 lat i 10? mies.) właściciela dóbr Skrobaczów w guberni kieleckiej i prześwietnej Teresy Marii Magdaleny hrabianki Wodzickiej (18 lat i 4 mies.) z Olejowa
Ja Kazimiérz Hr. Wodzicki pozwalam w obec powyższych świadków mej małoletniéj córce Teresie Marii Magdalenie Wodzickiej zawrzéć związek małżeński z p. Zygmuntem Edwardem de Lubicz Sielskim
Ksiądz proboszcz Feliks Gątkiewicz 1886-1891
Formułki zgody rodziców z czasów księdza Feliksa Gątkiewicza. "Przy świadkach niżej podpisanych" ojcowie pozwalali "na związek małżeński" i "na zamężcie". Pojawił się też zapis "znakiem Krzyża Św. podpisuję". Kilka typowych przykładów.
31 stycznia 1886
Ślub mieszkańców Olejowa, Andrzeja Radoma (23 lata) i Zofii Mądrzyckiej (21 lat)
Ja Paweł Radom jako ojciec mego małoletniego syna Jędrzeja pozwalam na jego związek małżeński z Zofią Mądrzycką na co się przy świadkach niżej podpisanych znakiem Krzyża Św. podpisuję.
(+) Paweł Radom, ojciec
Ja Marcin Mądrzycki jako ojciec mej małoletniej córki Zofii pozwalam na jej zamężcie za Jędrzeja Radoma na co się przy świadkach niżej podpisanych znakiem Krzyża Św. podpisuję.
(+) Marcin Mądrzycki, ojciec
Świadkowie: (+) Jan Krzywy, (+) Teodor Sokołowski włościanie z Olejowa
10 października 1886
Ślub mieszkańców Olejowa, Józefa Edwarda Mikulskiego (27 lat) i Marii Petroneli Sinkiewicz (16 lat)
Ja Tomasz Sinkiewicz jako ojciec mej małoletniej córki Marii Petronelli dwojga imion zezwalam na jej zamężcie za Józefa Edwarda dwojga imion Mikulskiego, na co się przy świadkach niżej podpisanych własnoręcznie podpisuję.
Tomasz Sinkiewicz
Świadkowie: Franciszek Gawłowski i Wincenty Żak
11 lutego 1890
Ślub Wojciecha Gerca z Trościańca Wielkiego (25 lat) i Anny Grela z domu Mazgajskiej z Olejowa (18 lat)
Ja Józef Mazgajski jako ojciec mej małoletniej córki Anny pozwalam na jej zwiazek małżeński z Wojciechem Gercem, na co się przy świadkach niżej podpisanych znakiem Krzyża Św. podpisuję.
(+) Józef Mazgajski ojciec
Świadkowie (+) Jan Zdorowega z Olejowa, (+) Jan Szklanny z Trościańca
Ksiądz proboszcz Piotr Strzeszkowski 1891-1896
Tu dysponujemy tylko kilkoma pierwszymi latami jego posługi duszpasterskiej w Olejowie (nasze materiały kończą na 1896 roku i nowszych już nie mamy). Za księdza Strzeszkowskiego ojcowie pozwalali "wejść w związek małżeński", i formułki te kończyły się "i na to w przytomności dwóch świadków znakiem Krzyża św. się podpisuję". Od roku 1895 zostały także wprowadzone daty urodzenia nowożeńców, na miejsce dotychczasowego wieku w latach. Kilka typowych przykładów.
7 lutego 1893
Ślub mieszkańców Olejowa, Macieja Kołtowskiego (23 lata) i Katarzyny Seibert (22 lata)
Ja Emil Seibert, pozwalam mojej małoletniej córce Katarzynie wejść w związek małżeński z Maciejem Kołtowskim rolnikiem z Olejowa i na to w przytomności dwóch świadków znakiem Krzyża św. się podpisuję.
(+) Emil Seibert jako ojciec
Świadkowie (+) Władysław Seibert, (+) Onufry Tataryn
18 listopada 1894
Ślub mieszkańców Olejowa, Kazimierza Drozdowskiego (28 lat) i Marii Sokołowskiej (21 lat)
Ja Antoni Sokołowski pozwalam mojej małoletniej córce Maryi wejść w związek małżeński z Kazimierzem Drozdowskim z Olejowa i na to w przytomności dwóch świadków znakiem Krzyża św. się podpisuję.
(+) Antoni Sokołowski ojciec
Świadkowie (+) Józef Krzywy i Wojciech Krzywy
19 listopada 1895
Ślub mieszkańców Olejowa, Marcina Radoma (ur. 1872) i Zofii Owczarz (ur. 1874)
Ja Andrzej Radom pozwalam mojemu małoletniemu synowi Marcinowi wejść w związek małżeński z Zofią Owczarz dziewczyną z Olejowa i na to w przytomności dwóch świadków znakiem Krzyża św. się podpisuję.
ŚLUBY MIESZKAŃCÓW TROŚCIAŃCA WIELKIEGO PARAFIA ZAŁOŹCE 1867-1890
Księgi kościelne z Załoziec, których kopiami dla kurii dysponujemy, zawierają już standardowe, powtarzające się teksty formuły zgody rodziców. Podobnie jak w przypadku Olejowa, nie będziemy ich więc wypisywać wszystkich, a jedynie po kilka przykładów.
Trzy typowe formułki z lat 1867-1890. Czasami na końcu dochodziły także nazwiska świadków (jeśli były to inne osoby, niż świadkowie ślubu).
27 stycznia 1867
Ślub mieszkańców Trościańca Wielkiego, Józefa Dzika (19 lat) i Magdaleny Bil (18 lat)
My ojcowie pozwalamy naszym małoletnim dzieciom Józefowi i Magdalenie wejść w związek małżeński i na to w przytomności powyższych dwóch świadków znakiem krzyża św. się podpisujemy.
(+) Józef Dzik (+) Jan Bil ojcowie
3 marca 1867
Ślub mieszkańców Trościańca Wielkiego, Jana Krupnickiego (24 lata) i Rozalii Wodeckiej (22 lata)
Ja Piotr Wodecki pozwalam mojej małoletniej córce Rozalii wejść w związek małżeński z Janem Krupnickim i na to w przytomności powyższych dwóch świadków znakiem krzyża św. się podpisuję.
(+) Piotr Wodecki ojciec
24 listopada 1867
Ślub Wincentego Grześków (16 lat) z Białokiernicy i Marii Olender (21 lat) z Trościańca Wielkiego
Ja Bartłomiej Grześków pozwalam mojemu małoletniemu synowi Wincentemu wejść w związek małżeński z Maryanną Olender i na to w przytomności powyższych dwóch świadków znakiem krzyża św. się podpisuję.
(+) Bartłomiej Grześków ojciec
I jedna nietypowa, gdzie ojciec podpisał się własnoręcznie:
20 kwietnia 1880
Ślub pana Władysława Jana Alojzego Szyszkowskiego (35 lat), geometry z Olejowa i panny Klementyny Niecielskiej (22 lata) z Trościańca Wielkiego
Ja Wiktor Niecielski pozwalam mojej małoletniej córce Klementynie wejść w związek małżeński z Władysławem Janem Alojzym t.i./trojga imion/ Szyszkowskim i na to w przytomności powyższych dwóch świadków własnoręcznie się podpisuję:
Wiktor Niecielski
|