dnd, d&d dungeons and dragons
 
Olejów na Podolu
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Strona główna ˇ Artykuły ˇ Galeria zdjęć ˇ Forum strony Olejów ˇ Szukaj na stronie Olejów ˇ Multimedia
 
isa, dnd.rpg.info.pl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Nawigacja
Strona główna
  Strona główna
  Mapa serwisu

Olejów na Podolu
  Artykuły wg kategorii
  Wszystkie artykuły
  Galeria zdjęć
  Pokaz slajdów
  Panoramy Olejowa 1
  Panoramy Olejowa 2
  Panoramy inne
  Stare mapy
  Stare pocztówki Olejów
  Stare pocztówki Załoźce
  Stare pocztówki inne
  Stare stemple 1
  Stare stemple 2
  Multimedia
  Słownik gwary kresowej
  Uzupełnienia do słownika
  Praktyczne porady1
  Praktyczne porady2
  Archiwum newsów
  English
  Français

Spisy mieszkańców
  Olejów
  Trościaniec Wielki
  Bzowica
  Białokiernica
  Ratyszcze
  Reniów
  Ze starych ksiąg

Literatura
  Książki papierowe
  Książki z internetu
  Czasopisma z internetu

Szukaj
  Szukaj na stronie Olejów

Forum
  Forum strony Olejów

Linki
  Strony o Kresach
  Inne przydatne miejsca
  Biblioteki cyfrowe
  Varia
  Nowe odkrycia z internetu

Poszukujemy
  Książki

Kontakt
  Kontakt z autorami strony

 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Olejów na Podolu
Aktualnie na stronie:
Artykułów:1281
Zdjęć w galerii:1879

Artykuły z naszej strony
były czytane
6181487 razy!
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
OPIS WSI

[źródło: "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich", praca zbiorowa, tom IX. Warszawa 1888, nakładem Władysława Walewskiego]. Zachowano oryginalną pisownię, rozwinięto skróty.

Reniów, po rus. Reniw, w XVI w. Roniów, wieś, powiat brodzki, 40 kilometrów na południowy-wschód od Brodów, sąd powiatowy i urząd pocztowy w Załoźcach. Na północny-zachód leżą Załoźce, na północny-wschód Blich, na wschód Mszaniec (w powiecie tarnopolskim), na południowy-wschód Wertełka (w powiecie brodzkim), na południu Horodyszcze i Nosowce (obie w powiecie tarnopolskim), na południowy-zachód Neterpińce i Białogłowy (obie w powiecie złoczowskim).

Środkiem obszaru płynie Seret od północnego-zachodu na południowy-wschód, a niedaleko granicy południowej rozlewa się w staw wertełecki (314 metrów). Na prawym brzegu Seretu leżą zabudowania wiejskie, na lewym przysiółek Nowosiołka. Na wschód las wertełecki (384 metrów).

Własność większa (Włodzimierza hr. Dzieduszyckiego) ma 1696 morgów; własność mniejsza 1177 morgów ziemi. Z ziemi urodzajnej przypada 1152 morgów na grunta orne, 313 na łąki i ogrody, 444 na pastwiska, 900 na lasy (dworskie, z wyjątkiem 4 morgów należących do gminy).

W roku 1880 było 122 domów, 857 mieszkańców w gminie, 6 domów, 32 mieszkańców na obszarze dworskim; 390 rzymsko-katolickich, 471 greko-katolickich, 28 izraelitów; 409 Polaków, 480 Rusinów.

Parafia rzymsko i greko-katolicka w Załoźcach. We wsi jest cerkiew i szkoła filialna, założona w roku 1851, z językiem wykładowym polskim. Por. Olesko (t. VII, 466).

Lu. Dz. [Ludwik Dziedzicki]



Dokument, sporządzony w 1649 roku po wycofaniu się wojsk Chmielnickiego po oblężeniu Zbaraża i bitwie zborowskiej. Opisuje spustoszenia i wyludnienie wiosek w załozieckich dobrach książąt Wiśniowieckich. Dotyczy on jakiegoś poboru - podatków lub czynszu. Nie mamy niestety jeszcze pełnej "metki" tego dokumentu, z dokładnym opisem i datami.

Łucyk Kunaszow de v. Białegłowy, Iwan Hryckowicz de v. Hryniow, Tymko Zukow de v. Częstopady, n. Albertus Czarnołuski de v. Trzcieniec, Sauka Fedorow syn de v. Ratyszczow, Iwan Drzewusz de v. Nieterpince et ratione v. Milno (1), - mm. Demetrii et Constantini Wiszniowieckich subditi (2), p. i. - "isz my dla spustoszenia pomienionych wsi, młynow, karczm y cerkiew, takze ludzi wymarcia y w niewolą pobrania (procz w Neterpincach młyn został, takze w Trzcińcu) nie moglismy z pomienionych wsi wieccy wybrac, tylko w Białychgłowach zł. 3 y gr. 8, z Hreniowa zł. 10 y gr. 16, z Częstopad zł. 6 y gr. 7, z Trzcinca zł. 7, gr. 11 1/2, z Ratysczowa zł. 9 y gr. 10, z Nieterpiniec zł. 7 y gr. 5 (z Milna zas nic a nic, y chłopa iednego nie zostało, z ktorey wsi, ze szpustoszała w niwecz, my wysz pomienieni przysięgamy) nie moglismy poboru teraznieyszego wybrac".

(*) de v. = de villa - z wioski
(2) i usprawiedliwienie wioski Milno
(3) panów Dymitra i Konstantego Wiśniowieckich poddani



ZALUDNIENIE RENIOWA:

1832 - (dane gr.-kat.) wśród mieszkańców było 251 grekokatolików
1857 - 662 osoby
1857 - (dane gr.-kat.) wśród mieszkańców było 316 grekokatolików
1870 - 751 osób
1880 - 889 osób (między nimi 390 wyznania rz.-kat., 471 gr.-kat. oraz 28 Izraelitów; wg podanej narodowości 409 Polaków i 480 Rusinów)
1890 - 899 osób
1904 - 1103 osoby
1905 - (dane rzym.-kat.) wśród mieszkańców było 398 wyznania rzym.-kat.
1910 - (dane gr.-kat.) wśród mieszkańców było 514 grekokatolików
1921 - 897 osób, 430 mężczyzn i 467 kobiet (według wyznania: 539 wyzn. rz.-kat., 352 gr.-kat., 6 mojżeszowego; według podanej narodowości - dane wydają się mocno niewiarygodne - 863 Polaków, 28 Rusinów i 6 Żydów)
1939 - dane ukraińskie - 1350 osób (w tym 560 Ukraińców wyznania gr.-kat., 5 Żydów, 250 "miejscowych Polaków", 20 "polskich kolonistów" i 515 "Ukraińców wyznania łacińskiego")



[Źródła: Jan K. Ostrowski: "Kaplica publiczna (kościół) p.w. Matki Boskiej Królowej Polski w Reniowie" i Tomasz Zaucha: "Załoźce - informacje o mieście i jego zabytkach", w: "Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej" - "Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego Województwa Ruskiego" tom 13. Praca zbiorowa pod redakcją naukową Jana K. Ostrowskiego. Kraków 2005, wyd. Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie. Hasło "Olesko" w: "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich", praca zbiorowa, tom VII. Warszawa 1886, nakładem Władysława Walewskiego]

TROCHĘ O HISTORII RENIOWA:

Najstarsza zachowana wzmianka o Reniowie pochodzi z roku 1511, z dokumentu o podział majątku między dwie córki zmarłego Piotra Sienieńskiego. Wśród wsi które otrzymała Anna, żona kasztelana bielskiego Fryderyka Herburta, jest też wymieniony rRoniówr1; czyli późniejszy Reniów. Co ciekawe, był on starszy od Załoziec i Trościańca Wielkiego. Te dwie ostatnie miejscowości powstały chyba dopiero za życia Piotra z Sienna, bo są zapisane w w/w dokumencie w części wyliczającej "również te wsie, które ojciec pozakładał". Prawdopodobnie powstał niedługo po roku 1441, gdy Jan z Sienna, podkomorzy przemyski i starosta sandomierski, za zasługi w wyprawie na Węgry otrzymał od króla Władysława Warneńczyka przywilej budowania zamków i wsi na prawie magdeburskim na Rusi Czerwonej. Dokładnej daty jednak nie znamy.

Reniów wchodził prawdopodobnie w skład klucza załozieckiego i dzielił z nim losy i właścicieli. W 1512 roku ziemie te spustoszył potężny najazd tatarski. Wiele miejscowości założonych przez Sienieńskich zostało zniszczonych, a ludność wybita lub uprowadzona, ale nie mamy tu bliższych danych dla Reniowa. Około roku 1516 dobra załozieckie, dużo mniej warte niż kilka lat wcześniej, ostatecznie przeszły do drugiej córki Piotra, Jadwigi, żony wojewody podolskiego Marcina Kamienieckiego. Załoźce były już wtedy określane jako miasto. Pod koniec XVI wieku Reniów z całym kluczem załozieckim - zapewne przez kupno - przeszedł z rąk Kamienieckich do rodziny Wiśniowieckich. Nabywca, Konstanty książę Wiśniowiecki, w ciągu swego długiego życia (1564-1641) był dobrym gospodarzem i intensywnie odbudowywał i kolonizował wszystkie swoje ziemie, m.in. sprowadzając nowych osadników. Zapewne podobnie było i we wsi Reniów. Niestety, za czasów Wiśniowieckich na ziemię załoziecką spadły dwa kolejne potężne kataklizmy. Najpierw wojny Chmielnickiego, a w roku 1675 najazd turecki. Przy tym ostatnim Załoźce się obroniły, ale okoliczne wsie (zapewne z Reniowem) były tak spustoszone, że w 1677 roku Sejm uwolnił załozieckie dobra Wiśniowieckich na 12 lat od wszelkich obciążeń podatkowych, za wyjątkiem ceł koronnych. Ostatnim już nieszczęściem były wojny na początku XVIII wieku. Okolice Załoziec plądrowały wojska kozackie, moskiewskie, szwedzkie i polskie, a w roku 1705 ludność zdziesiątkowała przywleczona przez Moskali morowa zaraza.

Spokojniejsze czasy - i początek najnowszej historii Reniowa - przyniosły dopiero lata pod własnością Potockich, po 1720 r. Rzeczpospolita nie prowadziła już wojen, odbudowywano zniszczone miasta i wioski, na pustki sprowadzano nowych osadników. W roku 1768 dobra załozieckie z Reniowem przeszły na Michała Aleksandra Ronikiera, cześnika litewskiego, a po jego bankructwie za długi w roku 1773, były pod kuratelą Miączyńskich i w roku 1790 stały się ostatecznie własnością Ignacego Miączyńskiego, Ronikierowego szwagra.

Za czasów Miączyńskich, w roku 1848, doszło do uwłaszczenia chłopów w zaborze austriackim. Możliwe stały się już swobodne migracje ludności między wioskami - i stąd w Reniowie pojawiły się także rody z Trościańca Wielkiego, jak np. Dajczakowie, z których wywodzi się sławny Reniowianin, inżynier Wawrzyniec Dayczak. W roku 1855 majątek w Reniowie (czyli część dworska, pozostała po parcelacji) należał do Włodzimierza hr. Dzieduszyckiego, na początku XX wieku formalnie do jego córki Marii, po mężu Cieńskiej, w roku 1918 znów do wdowy po hr. Włodzimierzu, Alfonsyny z Miączyńskich Dzieduszyckiej. Faktycznie jednak przez cały ten czas majątkiem reniowskim zarządzał rezydujący w Pieniakach mąż Marii, Tadeusz Cieński, który dopiero w latach międzywojennych stał się jego formalnym właścicielem.
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Komentarze
Brak komentarzy.
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Dodaj komentarz
Zaloguj się, żeby móc dodawać komentarze.
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl


Copyright © Kazimierz Dajczak & Remigiusz Paduch; 2007-2020