Olejowska gałąź rodziny Starzeńskich
Dodane przez Remek dnia Kwietnia 13 2008 17:12:28
[źródło: Jerzy hr. Dunin-Borkowski "Almanach Błękitny. Genealogia żyjących rodów polskich". Lwów (1908), nakładem Księgarni H. Altenberga Warszawa, E. Wende i Ska (T. Hiż i A. Turkuł).] Zachowano oryginalną pisownię, rozwinięto część skrótów.

[Starzeński] Hrabia Franciszek Ksawery Felix Józefat, urodzony 1763 we Lwowie, zmarły 1804, pan na Kołtowie z przyległościami i Olejowie z przyległościami, zaślubił Maryę Annę z Jabłonowskich herbu Grzymała, urodzoną 1782, zmarłą 1837, córkę Józefa starosty horychladzkiego, podkomorzego koronnego galicyjskiego, c. k. rady apelacyjnej i wiceprezydenta sądów szlacheckich lwowskich, stolnika trembowelskiego, sędziego grodowego latyczowskiego, chorążego halickiego i Ludwiki z Grabińskich herbu Pomian, starościanki smoleńskiej.

Syn:

Hrabia Michał, urodzony 1802, zmarły 1860, pan na Olejowie z przyległościami, fundator kościoła tamże 1848, członek stanów galicyjskich z grona magnatów 1846, zastępca członka komitetu tow. gospod. 1859, autor prac gospodarskich, zaślubił 1828 Gabryelę z hrabiów Starzeńskich herbu Lis, urodzoną 1809, zmarłą 13. 2. 1894 we Lwowie, damę pałacową ces. austriackiego 1855, panią na Ujejkowicach i Orzechowcach w przemyskim, córkę hrabiego Franciszka Ksawerego na Grabownicy i Górze ropczyckiej z przyległościami, c. k. szambelana austriackiego, członka stanów galicyjskich z grona magnatów i Katarzyny z hrabiów Bobronicz Jaworskich herbu Sas.

Syn: Hrabia Julian, urodzony 1832, zmarły 18. 2. 1889 w Strusowie, pan na Bieniawie w pow. Podhajeckim a Słowicie w powiecie złoczowskim, zaślubił 1869 Stefanię z Jaźwińskich herbu Grzymała, urodzoną 1850, córkę Alexandra na Bortnikach, Czartoryi, Poddniestrzanach, Rudzie, Stańkowicach, Zalesiu i Paszach, porucznika 6 pułku ułanów wójsk polskich 1831 roku, kawalera złotego krzyża virtuti militari 3. 10. 1831 i Wiktoryi z Błędowskich herbu Półkozic, pani na Międzyrzeczu w powiecie żydaczowskim.



[źródło: "Złota Księga Szlachty Polskiéj" przez Teodora Żychlińskiego, Członka król. włoskiéj akademii heraldyczno-genealogicznéj w Pizie. Rocznik VIImy. W Poznaniu, Jarosław Leitgeber, 1885.] Zachowano oryginalną pisownię.

Odnoga olejowska gałęzi starościńskiéj.


Franciszek Ksawery ze Starzenic hr. Mzura Starzeński (XIII pok.), zmarły 1804 roku, trzeci syn hr. Macieja, starosty brańskiego, z Trembińskiéj, członek kuryi magnackiéj Stanów galicyjskich, dziedzic klucza Olejowskiego, Kołtowa itd. itd. w Złoczowskiém i Kułaczkowic w Kołomyjskiém (ogółem około 49,000 m. m.)(1), zaślubił Maryą Annę Jabłonowską herbu Grzymała, starościankę horyhladzką, córkę Józefa, podkomorzego wielkiego koronnego galicyjskiego itd. z Ludwiki Grabiańskiéj herbu Pomian, starościanki smoleńskiéj, która po jego śmierci wyszła secundo voto za Aleksandra hr. Starzeńskiego z gałęzi regimentarskiéj (zob. niż)(2). Z niéj córka i syn:

a) Felicya hr. Starzeńska, dama krzyża gwiaździstego, dziedziczka Kołtowa, zmarła 14 października 1837 roku, za Józefem hr. Baworowskim herbu Prus sdo(3), kapitanem wojsk napoleońskich, kawalerem krzyża Virtuti militari, c. k. podkomorzym, zmarłym 20 listopada 1840 r. Pozostawiła trzech synów: hrabiego Włodzimierza, marszałka trembowelskiego, posła na sejm lwowski i do Rady państwa w Wiedniu, dziedzica dóbr Strussowskich; hr. Wiktora, znakomitego mecenasa nauk, poetę i tłomacza Byrona, założyciela Biblioteki Baworowskich, dziedzica na Myszkowcach, i hrabiego Wacława, rotmistrza wojsk austr., dziedzica na Kołtowie, Bohatkówcach, Strusowie, Podwołoczyskach i Krzywczu, ożenionego z Zofią hr. Starzeńską, swą siostrą cioteczną (zob. niż.).

b) Michał ze Starzenic hr. Mzura Starzeński (XIV pok.), ur. 1802 r., zmarły 1860 r., wiceprezes Tow. rólniczego galicyjskiego, członek kuryi magnackiéj Stanów galicyjskich i komisyi kontrolującéj Tow. kredytowego ziemskiego, dziedzic klucza Olejowskiego w Złoczowskiém, Kułaczkowic w Kołomyjskiém, Ujkowic i Orzechowic w Przemyskiém (ogółem ok. 45,000 m. m.), był jednym z tych obywateli, którym Galicya zawdzięcza zbudowanie ekonomicznych podstaw swego obecnego bytu. Nietylko bowiem stopniowém zaprowadzeniem postępowego gospodarstwa w znacznych dobrach z przystósowaniem wkładów do dochodu, własnym przykładem pobudzając sąsiadów, ale także czynny przy założeniu Tow. Gospodarskiego we Lwowie, stał się od początków jego istnienia aż do swéj śmierci duszą téj instytucyi. W kilkudziesięciu tomach "Rozpraw" tego Towarzystwa 1846-60 czyta się na każdéj niemal stronicy ślady jego usilnéj, zapobiegliwéj, trzeźwéj i mądréj pracy, w licznych téż przemówieniach, odpowiedziach na kwestonaryusze, referatach i rozprawach naukowych jego pióra znajdzie przyszły historyk Galicyi obfity materyał do wyśledzenia ekonomicznego jéj postępu, ujrzy w nich głębokie wykształcenie, roztropne przetrawienie i zastósowanie obcych wzorów do stanu kraju, oraz wielką praktyczność. Najciekawsze są spostrzeżenia Starzeńskiego nad kwestyą służbową i roboczą i wydana także osobno "Nauka chowu owiec, Lwów 1853", któréj recenzyą napisaną przez Kazimierza hr. Wodzickiego zamieściły "Rozprawy Tow. Rólniczego." Hr. Starzeński był od r. 1846 członkiem Komitetu i Prezesem dwóch sekcyi Tow. Rólniczego, pszczelnéj i owczarskiéj. Następnie obrany wiceprezesem Tow. Rólniczego przy opróżnieniu posady Prezesa był Przewodniczącym téj instytucyi w epoce największego jéj rozkwitu od r. 1859 do 1860. Był także Prezesem Towarzystwa zawiązanego z inicyatywy Włodzimierza hr. Baworowskiego dla uregulowania Dniestru i przemienienia go w spławny kanał. Z ramienia Stanów należał od r. 1849 do 1860 wspólnie z Włodzimierzem hr. Borkowskim, Bolesławem hr. Duninem Borkowskim i Leonem hr. Stadnickim do komisyi utworzonéj pod przewodnictwem Maurycego Kraińskiego dla sprawdzenia rachunków Tow. Kred. ziemskiego w zastępstwie ogólnego zgromadzenia. O pracach jego ekonomicznych i doświadczeniu rólniczém wspomina "Biographisches Lexicon" Wurzbacha (t. 37 str. 233). Krótko przed śmiercią spotkała hr. Michała zasłużona ze strony współobywateli nagroda: Towarzystwo rólnicze lwowskie oddało dwukrotnie hołd publiczny jego niezmordowanym około podniesienia tegoż Towarzystwa zabiegom, raz gdy zamykał najświetniejszą epokę jego, oddając przewodnictwo w ręce Smolki, powtóre uchwałą po śmierci jego dokonaną.

W r. 1828 zaślubił hr. Michał Starzeński Gabryelę hr. Starzeńską z gałęzi regimentarskiéj, córkę hr. Ksawerego z Katarzyny hr. Jaworskiéj herbu Sas. Z niéj pozostało oprócz zmarłego w r. 1849 hr. Ksawerego, syn i dwie córki, jako to:

a) Felicya, ur. 13 grudnia 1830, dama krzyża gwiaździstego, zaślubiona 26 maja 1849 r. Feliksowi hr. Mierowi herbu własnego, dziedzicowi dóbr Radziechów i Witków w powiecie kamioneckim, c. austr. szambelanowi, zmarłemu dnia 25 stycznia 1870 r., synowi hr. Feliksa, k. podkomorzego i tajnego radzcy, podkomorzego w. koronnego i ambasadora austryackiego w Brukseli, z Agnieszki z hr. Mierów, damy krzyża gwiaździstego i damy pałacowéj; wnukowi hr. Jana Józefa, kasztelana inflantskiego, starosty hermanowskiego, z Anny hr. Tarnowskiéj herbu Leliwa. Rezydencya: Lwów i Witków.

b)Zofia, ur. 1834 r., zaślubiona 10 czerwca 1853 r. Wacławowi hr. Baworowskiemu herbu Prus, rotmistrzowi wojsk austryackich, dziedzicowi dóbr Kołtowa (4), Podwołoczysk, Krzywego, Serocka, /bohatkowic i t. d., założycielowi zakładów dobroczynnych we Lwowie.

c)Juliusz ze Starzenic hr. Mzura Starzeński (XV pok.), dziedzic dóbr Słowity w Złoczowskiém (ok. 7000 m. m.) i Bieniawy w powiecie podhajeckim (ok. 3200 m. m.), zaślubił Stefanią Jaźwińską herbu Grzymała, córkę Aleksandra, oficera 2 pułku ułanów b. w. p.(5), z Wincencyi z Błędowskich herbu Półkozic (w separacyi). Rezydencya w Bieniawie.

Przypisy:
(1) morgów magdeburskich
(2) drugi mąż, hrabia Aleksander Starzeński, był bratem stryjecznym zmarłego hr. Franciszka Ksawerego; hrabina Starzeńska udzielała się później w lwowskim Towarzystwie Dobroczynności, za co w roku 1818 orzymała pochwałę od austriackiego cesarza Franciszka
(3) herbu Prus secundo, czyli Prus II
(4) /przypis oryginalny:/
O rezydencyi ich Kołtowie pisze "Słownik geograficzny" t. IV str. 293. "Przez kolligacyą przeszedł Kołtów z domu hr. Starzeńskich w dom hr. Baworowskich do Józefa hr. Baworowskiego. który miał za żonę Felicyą hr. Starzeńską. - Obecnymi dziedzicami są hr. Wacław Baworowski, syn Józefa z Felicyi hr. Starzeńskiéj i Zofia z hr. Starzeńskich." Przyp. Autora.
(5) "byłych wojsk polskich"