Przede wszystkim musimy zastrzec, że nie jest to żadna praca naukowa. Nie posiadamy odpowiedniej wiedzy, ani takich ambicji. To jedynie proste zestawienie statystyczne. Nie odpowiadamy w nim na pytanie
DLACZEGO nadawano dzieciom takie imiona. Tu pomogłaby zapewne szczegółowa analiza - w tym porównanie dat z kalendarza. Dla części imion istnieje na pewno związek między datą urodzenia czy chrztu dziecka, a dniem w kalendarzu poświęconym jakiemuś popularnemu świętemu. To już temat dla poważnej pracy naukowej, a nie artykułu na amatorską stronę internetową.
Celem niniejszego zestawienia jest tylko pokazanie
JAKIE dziecięce imiona były popularne w XIX wieku w Trościańcu.
Bazą wyjściową były kopie archiwaliów znajdujące się w posiadaniu administratorów strony "Olejów na Podolu". Są to różne egzemplarze "Copiae Librorum metricalium Natorum Ecclesiae r. l. Załoźcensis" (tzw. kopie dla kurii) z różnych lat. Mamy tych roczników 68 (w tym dwa niekompletne). Nie jest to wprawdzie całe XIX stulecie - jednak inne roczniki nie są udostępniane w polskich i zagranicznych archiwach i prawdopodobnie się nie zachowały.
Pomysł stworzenia tych artykułów pojawił się w październiku 2011 roku, w czasie inwentaryzacji dużej partii archiwaliów, podarowanych stronie przez naszych Dobrodziejów. Mamy nadzieję, że ten materiał o dawnym imiennictwie będzie interesującą lekturą dla naszych Czytelników i Gości, także tych nie powiązanych z okolicami Olejowa czy Trościańca.
Zastanawiająca jest wyraźna dysproporcja w ilości dziewczynek i chłopców. Dziewczynek w ogólnym podliczeniu było mniej niż chłopców. Początkowo, gdy zaczynaliśmy pracę od imion z Trościańca Wielkiego, wydawało nam się, że to jakiś efekt małżeństw mieszanych, w których synowie przyjmowali wiarę ojców, a dziewczynki wiarę matek. I że te brakujące dziewczęta odnalazłyby się w księgach greckokatolickich. Ale to samo zjawisko występowało też w Olejowie, jednocześnie w księgach rzymsko- i grecko-katolickich. Więc to jakaś ogólna tendencja, której już nie potrafimy wytłumaczyć.
Imiona w Trościańcu Wielkim (nie obrażając naszych Przodków) były trochę monotonne. Kilka - jakby "zestaw podstawowy" - bardzo często się powtarzało, co zobaczycie niżej w tabeli i na wykresie. Szczególnie wyraźnie widać to w przypadku dziewczynek, gdzie trzy imiona Maria/Marianna, Anna i Katarzyna nosiła więcej niż połowa urodzonych w tym czasie dziewczynek. Ta powtarzalność imion u trościanieckich dzieci powoduje duże problemy w poszukiwaniach przodków. Bardzo łatwo o pomyłkę. Trudno powiedzieć, skąd to się wzięło. Część imion niewątpliwie nadawano po przodkach. Ale główną rolę grali chyba załozieccy księża - to do nich często należało ostatnie słowo. Olejowscy księża dopuszczali większą różnorodność tych imion.
Warto tu jeszcze wspomnieć o imionach Maria / Marianna. Dla nas obecnie są to dwa różne imiona. Ale w XIX-wiecznych księgach kościelnych traktowano je zamiennie. Np. to samo dziecko w księdze chrztów zapisano jako Marianna, a w księdze zgonów czy ślubów jako Maria. Lub na odwrót - Maria z księgi chrztów w innych zapisach zamieniała się w Mariannę. Często nawet w późniejszych latach, gdy dziewczyna sama zostawała matką, przy chrzcie kolejnych dzieci, jej imię zapisywano raz jako Maria, raz jako Marianna. Z tych powodów zdecydowaliśmy się połączyć te dwa imiona razem.
Podobna sytuacja istniała przy imieniu Prakseda / Paraskewa. W księgach rzymskokatolickich dla tych samych osób stosowano te imiona zamiennie. Nie znając jednak dobrze realiów grecko-katolickich, zdecydowaliśmy się tych imion nie łączyć.
Zapraszamy do lektury. I w imieniu strony "Olejów na Podolu" bardzo dziękujemy Ofiarodawcom tych archiwaliów. Naszym Dobrodziejom i Przyjaciołom projektu, od których otrzymaliśmy kopie ksiąg kościelnych.
Imiona ochrzczonych dzieci wyznania rzymsko-katolickiego
z wioski Trościaniec Wielki parafia Załoźce
w latach 1816-1892
część 2 - imiona dziewcząt
Część pierwsza z imionami chłopców jest tutaj
Dysponujemy danymi z 2.717 urodzeń dzieci z lat 1816-1892 (68 roczników, tym dwa niepełne). Wśród nich było 1.402 chłopców i 1.315 dziewczynek. Wynika z tego, że chłopcy stanowili 52% wszystkich dzieci, a dziewczynki 48%.
wykres nr 1
Proporcje obu płci w poszczególnych latach
(kliknij, żeby powiększyć)
Zwracamy uwagę Czytelników na lata 1823 oraz 1885 i 1887. I występujące wówczas nietypowe proporcje w ilości chłopców i dziewcząt.
Poniższa tabela pokazuje, jakie imiona były nadawane dziewczynko. Uszeregowaliśmy je według częstotliwości występowania. Na samym końcu tabeli wymieniono także dziewczynki bez imienia, urodzone martwe.
IMIĘ POLSKIE: | ŁAC. | RAZEM: |
Maria / Marianna | Maria / Marianna | 320 |
Anna | Anna | 222 |
Katarzyna | Catharina | 185 |
Rozalia | Rosalia | 138 |
Zofia | Sophia | 103 |
Agnieszka | Agnes | 49 |
Franciszka | Francisca | 43 |
Teresa | Theresia | 36 |
Tekla | Thecla | 25 |
Helena | Helena / Helenna | 24 |
Magdalena | Magdalena | 24 |
Wiktoria | Victoria | 19 |
Ewa | Eva | 15 |
Elżbieta | Elisabetha | 11 |
Agata | Agatha | 8 |
Apolonia | Apolonia | 8 |
Regina | Regina | 8 |
Józefa | Josepha | 7 |
Marta | Martha | 7 |
Antonina | Antonina | 5 |
Justyna | Justina | 4 |
Petronela | Petronilla / Petronella | 4 |
Jadwiga | Hedvigis | 3 |
Julianna | Julianna | 3 |
Małgorzata | Margaretha | 3 |
Urszula | Ursula | 3 |
Barbara | Barbara | 2 |
Karolina | Carolina | 2 |
Konstancja | Constantia | 2 |
Ludwika | Ludovica | 2 |
Marcella | Marcella | 2 |
Paulina | Paulina | 2 |
Pelagia | Pelagia | 2 |
Stanisława | Stanislava | 2 |
Alfonsyna | Alphonsina | 1 |
Aniela | Angela | 1 |
Balbina | Balbina | 1 |
Dominika | Dominica | 1 |
Dorota | Dorothea | 1 |
Honorata | Honoratha | 1 |
Ignacja | Ignatia | 1 |
Klementyna | Clementina | 1 |
Łucja | Lucia | 1 |
Marcjana | Martiana | 1 |
Melania | Melania | 1 |
Mieczysława | Miecislava | 1 |
Monika | Monica | 1 |
Paraskewa | Parascevia | 1 |
Prakseda | Praxedis | 1 |
Sabina | Sabina | 1 |
Salomea | Salomea | 1 |
Teofila | Theophila | 1 |
Zuzanna | Susanna | 1 |
bez imienia (urodzone martwe) | 3 |
OGÓŁEM: | 1315 |
Kolejny wykres pokazuje procentowy udział poszczególnych imion (czyli, mówiąc w dużym uproszczeniu "popularność" danego imienia) w naszym zbiorze danych. Tu już nie uwzględnialiśmy dzieci bezimiennych - czyli urodzonych martwych - bo te żadnego imienia nie posiadały. Dla większej czytelności wykresu rzadziej występujące imiona (poniżej 2%) przedstawiono łącznie jako "pozostałe imiona".
wykres nr 2
Najczęściej nadawane imiona żeńskie
(kliknij, żeby powiększyć)
Poniżej przedstawiamy, jakie imiona nadawano dzieciom w poszczególnych latach:
1816
27 dzieci, w tym 11 dziewczynek:
Katarzyna - 3
Marianna - 2
Zofia - 2
Anna - 1
Helena - 1
Salomea - 1
Tekla - 1
1817
34 dzieci, w tym 14 dziewczynek:
Katarzyna - 3
Anna - 2
Regina - 2
Teresa - 2
Apolonia - 1
Ewa - 1
Marianna - 1
Wiktoria - 1
Zofia - 1
1818
25 dzieci, w tym 10 dziewczynek:
Marianna - 3
Zofia - 2
Agnieszka - 1
Anna - 1
Magdalena - 1
Teresa - 1
Wiktoria - 1
1819
25 dzieci, w tym 13 dziewczynek:
Marianna - 3
Zofia - 3
Rozalia - 2
Agata - 1
Apolonia - 1
Karolina - 1
Teresa - 1
Urszula - 1
1821
26 dzieci, w tym 16 dziewczynek:
Marianna - 4
Katarzyna - 3
Zofia - 3
Anna - 1
Antonina - 1
Apolonia - 1
Marcella - 1
Teresa - 1
Wiktoria - 1
1822
23 dzieci, w tym 10 dziewczynek:
Teresa - 3
Katarzyna - 2
Marianna - 2
Anna - 1
Marcjanna - 1
Wiktoria - 1
1823
41 dzieci, w tym 12 dziewczynek:
Anna - 3
Helena - 3
Marianna - 2
Agnieszka - 1
Katarzyna - 1
Maria - 1
Tekla - 1
1824
22 dzieci, w tym 9 dziewczynek:
Agnieszka - 2
Ewa - 2
Rozalia - 2
Katarzyna - 1
Marianna - 1
Tekla - 1
1825
34 dzieci, w tym 13 dziewczynek:
Zofia - 3
Marianna - 2
Agnieszka - 1
Anna - 1
Ewa - 1
Franciszka - 1
Helena - 1
Julianna - 1
Magdalena - 1
Maria - 1
1826
31 dzieci, w tym 18 dziewczynek:
Anna - 4
Katarzyna - 3
Teresa - 2
Urszula - 2
Magdalena - 1
Małgorzata - 1
Maria - 1
Marianna - 1
Rozalia - 1
Tekla - 1
Wiktoria - 1
1827
35 dzieci, w tym 20 dziewczynek:
Marianna - 7
Anna - 5
Katarzyna - 4
Elżbieta - 1
Franciszka - 1
Magdalena - 1
Rozalia - 1
1828
34 dzieci, w tym 22 dziewczynki:
Katarzyna - 5
Marianna - 5
Ewa - 2
Franciszka - 2
Helena - 2
Agnieszka - 1
Anna - 1
Elżbieta - 1
Magdalena - 1
Marta - 1
Wiktoria - 1
1830
41 dzieci, w tym 19 dziewczynek:
Agnieszka - 3
Anna - 3
Franciszka - 2
Magdalena - 2
Regina - 2
Rozalia - 2
Agata - 1
Jadwiga - 1
Maria - 1
Marianna - 1
Zofia - 1
1831
20 dzieci, w tym 8 dziewczynek:
Rozalia - 2
Agnieszka - 1
Ewa - 1
Katarzyna - 1
Maria - 1
Teresa - 1
Zofia - 1
1832
29 dzieci, w tym 13 dziewczynek:
Maria - 4
Anna - 3
Katarzyna - 2
Agnieszka - 1
Marianna - 1
Rozalia - 1
Wiktoria - 1
1833
28 dzieci, w tym 15 dziewczynek:
Maria - 4
Anna - 2
Katarzyna - 2
Magdalena - 2
Agnieszka - 1
Franciszka - 1
Józefa - 1
Rozalia - 1
Tekla - 1
1834
42 dzieci, w tym 25 dziewczynek:
Katarzyna - 5
Rozalia - 5
Maria - 3
Marianna - 2
Agnieszka - 2
Anna - 2
Teresa - 3 (w tym Teresa Maria)
Ewa - 1
Magdalena - 1
Regina - 1
1835
25 dzieci, w tym 10 dziewczynek:
Maria - 4
Franciszka - 3
Agnieszka - 1
Magdalena - 1
Rozalia - 1
1836
34 dzieci, w tym 14 dziewczynek:
Maria - 5
Katarzyna - 4
Anna - 1
Ewa - 1
Helena - 1
Magdalena - 1
Rozalia - 1
1837
43 dzieci, w tym 19 dziewczynek:
Katarzyna - 5
Agnieszka - 4
Rozalia - 3
Franciszka - 2
Magdalena - 1
Maria - 1
Tekla - 1
Teresa - 1
Zofia - 1
1838
27 dzieci, w tym 10 dziewczynek:
Marianna - 3
Agnieszka - 2
Anna - 1
Helena - 1
Katarzyna - 1
Magdalena - 1
Rozalia - 1
1839
44 dzieci, w tym 25 dziewczynek:
Maria - 12
Katarzyna - 4
Agnieszka - 2
Rozalia - 2
Teresa - 2
Anna - 1
Tekla - 1
Zofia - 1
1840
36 dzieci, w tym 17 dziewczynek:
Maria - 4
Teresa - 3
Anna - 2
Franciszka - 2
Ewa - 1
Helena - 1
Katarzyna - 1
Magdalena - 1
Rozalia - 1
Wiktoria - 1
1841
25 dzieci, w tym 11 dziewczynek:
Anna - 3
Maria - 3
Katarzyna - 2
Agata - 1
Agnieszka - 1
Tekla - 1
1842
49 dzieci, w tym 23 dziewczynki:
Maria - 7
Anna - 5
Teresa - 3
Franciszka - 2
Rozalia - 2
Helena - 1
Justyna - 1
Magdalena - 1
Zofia - 1
1843
42 dzieci, w tym 21 dziewczynek:
Maria - 8
Anna - 5
Franciszka - 2
Katarzyna - 2
Agnieszka - 1
Elżbieta - 1
Józefa - 1
Teofila Wiktoria - 1
1844
59 dzieci, w tym 27 dziewczynek:
Maria - 9
Anna - 7
Rozalia - 5
Katarzyna - 3
Franciszka - 2
Teresa - 1
1845
42 dzieci, w tym 21 dziewczynek:
Rozalia - 6
Maria - 5
Anna - 3
Katarzyna - 3
Helena - 2
Franciszka - 1
Magdalena - 1
1846
38 dzieci, w tym 19 dziewczynek:
Maria - 6
Rozalia - 6
Anna - 3
Katarzyna - 2
Franciszka - 1
Tekla - 1
1847
36 dzieci, w tym 19 dziewczynek:
Maria - 9
Anna - 4
Katarzyna - 4
Rozalia - 1
Teresa - 1
1849
51 dzieci, w tym 22 dziewczynki:
Maria - 7
Franciszka - 5
Katarzyna - 5
Anna - 2
Ewa - 1
Rozalia - 1
Tekla - 1
1850
51 dzieci, w tym 27 dziewczynek:
Maria - 4
Zofia - 4
Anna - 3
Rozalia - 3
Wiktoria - 3
Apolonia - 2
Franciszka - 2
Alfonsyna - 1
Dorota - 1
Elżbieta - 1
Katarzyna - 1
Konstancja - 1
Ludwika - 1
1852
45 dzieci, w tym 19 dziewczynek:
Maria - 7
Anna - 2
Elżbieta - 2
Rozalia - 2
Zofia - 2
Helena - 1
Ignacja Karolina - 1
Regina - 1
1853
45 dzieci, w tym 18 dziewczynek:
Maria - 5
Anna - 4
Agnieszka - 3
Katarzyna - 2
Teresa - 2
Franciszka - 1
Rozalia - 1
1854
53 dzieci, w tym 25 dziewczynek:
Maria - 7
Anna - 6
Rozalia - 2
Agata - 1
Antonina - 1
Franciszka - 1
Katarzyna - 1
Łucja - 1
Marcella - 1
Marta - 1
Paulina - 1
Teresa - 1
Zofia - 1
1855
29 dzieci, w tym 11 dziewczynek:
Anna - 3
Agnieszka - 2
Maria - 2
Tekla - 2
Justyna - 1
Rozalia - 1
1856
44 dzieci, w tym 23 dziewczynki:
Anna - 5
Agnieszka - 4
Rozalia - 4
Maria - 3
Tekla - 2
Justyna - 1
Katarzyna - 1
Ludwika - 1
Teresa - 1
Zuzanna - 1
1857
35 dzieci, w tym 17 dziewczynek:
Zofia - 4
Katarzyna - 2
Maria - 2
Agnieszka - 1
Anna - 1
Apolonia - 1
Elżbieta - 1
Józefa - 1
Karolina - 1
Marta - 1
Paulina - 1
Tekla - 1
1858
50 dzieci, w tym 26 dziewczynek:
Katarzyna - 4
Anna - 2
Barbara - 2
Regina - 2
Wiktoria - 2
Agnieszka - 1
Antonina - 1
Franciszka - 1
Józefa - 1
Konstancja - 1
Magdalena - 1
Małgorzata - 1
Maria - 1
Marianna - 1
Petronela - 1
Rozalia - 1
Tekla - 1
Zofia - 1
oraz 1 bezimienna dziewczynka, urodzona martwa
1859
43 dzieci, w tym 17 dziewczynek:
Katarzyna - 3
Anna - 2
Julianna - 2
Agnieszka - 1
Elżbieta - 1
Helena - 1
Maria - 1
Marianna - 1
Marta - 1
Rozalia - 1
Sabina - 1
Zofia - 1
oraz 1 bezimienna dziewczynka, urodzona martwa
1860
51 dzieci, w tym 22 dziewczynki:
Anna - 7
Katarzyna - 4
Maria - 2
Rozalia - 2
Agata - 1
Agnieszka - 1
Elżbieta - 1
Franciszka - 1
Józefa - 1
Marianna - 1
Teresa - 1
1861
36 dzieci, w tym 16 dziewczynek:
Rozalia - 5
Anna - 2
Apolonia - 1
Franciszka - 1
Helena - 1
Jadwiga - 1
Katarzyna - 1
Maria - 1
Petronela - 1
Tekla - 1
Teresa - 1
1862
31 dzieci, w tym 16 dziewczynek:
Katarzyna - 4
Maria - 3
Rozalia - 3
Agnieszka - 1
Aniela - 1
Anna - 1
Antonina - 1
Helena - 1
1863
51 dzieci, w tym 26 dziewczynek:
Rozalia - 7
Anna - 6
Maria - 3
Agata - 2
Katarzyna - 2
Teresa - 2
Agnieszka - 1
Franciszka - 1
Helena - 1
Tekla - 1
1864
49 dzieci, w tym 24 dziewczynki:
Maria - 7
Rozalia - 6
Katarzyna - 3
Magdalena - 3
Anna - 2
Franciszka - 1
Teresa - 1
Wiktoria - 1
1865
50 dzieci, w tym 23 dziewczynki:
Maria - 9
Anna - 5
Rozalia - 3
Marianna - 2
Apolonia - 1
Franciszka - 1
Katarzyna - 1
Wiktoria - 1
1867
40 dzieci, w tym 23 dziewczynki:
Anna - 9
Katarzyna - 5
Maria - 3
Rozalia - 2
Zofia - 2
Pelagia - 1
Wiktoria - 1
1872
69 dzieci, w tym 30 dziewczynek:
Anna - 11
Marianna - 7
Rozalia - 3
Katarzyna - 2
Zofia - 2
Agnieszka - 1
Justyna - 1
Magdalena Zofia - 1
Maria - 1
Tekla - 1
1873
53 dzieci, w tym 26 dziewczynek:
Anna - 4
Zofia - 4
Katarzyna - 3
Maria - 3
Elżbieta - 2
Ewa - 2
Marianna - 2
Rozalia - 2
Agata - 1
Agnieszka - 1
Helena - 1
Melania - 1
1874
46 dzieci, w tym 26 dziewczynek:
Marianna - 6
Anna - 5
Katarzyna - 3
Agnieszka - 2
Zofia - 2
Antonina - 1
Franciszka - 1
Helena - 1
Magdalena - 1
Maria - 1
Marta - 1
Tekla - 1
Teresa - 1
1875
83 dzieci, w tym 43 dziewczynki:
Marianna - 9
Anna - 8
Katarzyna - 8 (w tym Katarzyna Zofia)
Rozalia - 7
Zofia - 7
Maria - 2
Magdalena - 1
oraz 1 bezimienna dziewczynka, urodzona martwa
1876
44 dzieci, w tym 22 dziewczynki:
Anna - 7
Maria - 3
Marianna - 3
Zofia - 3
Katarzyna - 1
Franciszka - 1
Helena - 1
Pelagia - 1
Rozalia - 1
Tekla - 1
1877
47 dzieci, w tym 19 dziewczynek:
Katarzyna - 5 (w tym Katarzyna Zofia)
Anna - 4
Marianna - 2
Rozalia - 2
Agnieszka - 1
Małgorzata - 1
Monica - 1
Paraskewia - 1
Teresa - 1
Zofia - 1
1878
57 dzieci, w tym 30 dziewczynek:
Anna - 8
Zofia - 6
Katarzyna - 3
Marianna - 3
Franciszka - 2
Maria - 2
Rozalia - 2
Agnieszka - 1
Ewa - 1
Prakseda - 1
Stanisława - 1
1879
52 dzieci, w tym 29 dziewczynek:
Anna - 7
Katarzyna - 6
Maria - 5
Rozalia - 4
Zofia - 3
Franciszka - 1
Helena - 1
Marianna - 1
Petronela - 1
1880 -
uwaga: rocznik niekompletny, chrzty tylko do lipca
30 dzieci, w tym 12 dziewczynek:
Katarzyna - 5
Marianna - 3
Anna - 2
Maria - 2
1881
49 dzieci, w tym 24 dziewczynki:
Katarzyna - 5
Maria - 5
Rozalia - 5
Anna - 4
Zofia - 4
Wiktoria - 1
1882
44 dzieci, w tym 22 dziewczynki:
Maria - 8
Katarzyna - 6
Anna - 2
Józefa - 2
Zofia - 2
Agnieszka - 1
Jadwiga - 1
1883
50 dzieci, w tym 21 dziewczynek:
Maria - 6
Zofia - 5
Anna - 2
Katarzyna - 2
Marianna - 2
Rozalia - 2
Balbina - 1
Dominika - 1
1885
40 dzieci, w tym 30 dziewczynek:
Maria - 14
Katarzyna - 4
Zofia - 4
Anna - 2
Agnieszka - 1
Helena - 1
Klementyna - 1
Marta - 1
Rozalia - 1
Wiktoria - 1
1886
41 dzieci, w tym 20 dziewczynek:
Katarzyna - 5
Maria - 5
Anna - 4
Rozalia - 3
Zofia - 3
1887
40 dzieci, w tym 29 dziewczynek:
Maria - 7
Zofia - 7
Anna - 4
Rozalia - 4
Agnieszka - 1
Ewa - 1
Helena - 1
Honorata - 1
Katarzyna - 1
Marta - 1
Petronela - 1
1888
51 dzieci, w tym 27 dziewczynek:
Katarzyna - 7
Zofia - 7
Maria - 4
Anna - 3
Rozalia - 2
Tekla - 2
Franciszka - 1
Mieczysława Maria - 1
1889
50 dzieci, w tym 23 dziewczynki:
Anna - 8
Katarzyna - 7
Rozalia - 4
Maria - 2
Tekla - 1
Wiktoria - 1
1890
49 dzieci, w tym 24 dziewczynki:
Maria - 7
Zofia - 6
Katarzyna - 5
Anna - 4 (w tym Anna Maria)
Rozalia - 2
1892
51 dzieci, w tym 19 dziewczynek:
Anna - 4
Maria - 4
Rozalia - 4
Zofia - 3
Katarzyna - 2
Stanisława Maria - 1
Tekla - 1