Artykuł: Stanisław Dajczak - jeniec obozu w Kozielsku

Stanisław Dajczak.

Trzecim wybitnym rodakiem tego okresu, też przedstawicielem rodu Dajczaków był:
major WP - Stanisław Dajczak, ur. 3 maja 1894 roku w Trościańcu Wielkim jako syn Józefa i Marii z Półtoraków. Kończy 8 klas Gimnazjum i po maturze w Tarnopolu studiuje prawo (4 semestry) na Uniwersytecie we Lwowie.

3 grudnia 1915r. zostaje wcielony do armii austriackiej jako elew do Szkoły Podoficerskiej 5 DP. Kolejno pełni funkcje:

- jednoroczny ochotnik 19 P Obrony Krajowej w bat. zapas.
03-10-1915> 24-02-1916

- podoficer 19 P Obrony Krajowej na froncie
24-02-1916>21-07-1916

- ranny przebywa w szpitalu
22-07-1916>12-08-1916

- elew Szkoły Oficerów rezerwy XI Korpusu w Jagendorfie
12-08-1916>29-10-1916

- dowódca plutonu W Batalionie Zapasowym 19 P Obrony Krajowej
29-10-1916>20-12-1916

- dowódca plutonu 19 P Obrony Krajowej na froncie
02-12-1916>15-08-1917

- dowódca samoistnego Oddziału KM 54 DP
15-08-1917>02-11-1918

- internowany przez Ukraińców w Złoczowie
20-11-1918>06-05-1919

W 1919 wstąpił ochotniczo do tworzącego się Wojska Polskiego
(formalnie przyjęty do WP 03 września 1919) gdzie kończy następujące kursy:

- kurs musztry polskiej w Szkole Podoficerskiej 5 DP	15-05-1919>03-07-1919
- kurs informacyjny dla dowódców kompanii przy Centrum Wyszkolenia IX OG Lwów w Kołomyji	14-02-1921>18-03-1921
- kurs przeszkolenia dla dowódców Kompanii przy Centrum Wyszkolenia IX OG Lwów	12-08-1921>13-10-1921
- Kurs ekwitacyjny (jazdy konnej) przy VI DAK	>01-04-1922
Szkoła ognia art. przy Szefostwie Art. OK. IX Brześć	25-06-1927-25-07-1927

Kolejne awanse:

- chorąży	15-08-1917
- podporucznik	01-01-1918
- porucznik	01-12-1919
- kapitan	08-06-1922 ze starszeństwem od 01-06-1919

pełnione funkcje:

- dowódca kompanii w obozie ćwiczebnym 6 Armii	03-07-1919>20-04-1920
- dowódca 12 kompani 19 PP - pobyt na froncie	20-04-1920>30-09-1922
- dowódca 7 kompanii 25 PP	26-10-1922>19-02-1923
- referent mobilizacyjny 25 PP	19-02-1923>23-05-1924
- oficer materiałowy 25 PP	23-05-1924>06-10-1924
- dowódca kompanii KOP	06-10-1924>09-12-1924
- adiutant VI batalionu KOP	09-12-1924>27-07-1925
- dowódca kompanii KOP	27-07-1925>26-07-1927
- dowódca 2 kompanii 6 batalionu KOP	26-07-1927>23-05-1929
- dowódca 4 kompanii KOP	23-05-1929>30-06-1929
- kwatermistrz 5 batalionu KOP	30-06-1929>
- II oficer Sztabu 6 DP	1933
- referent Departamentu Dowodzenia Ogólnego MSWojsk.	1938

Jako wzorowy oficer pełni wiele funkcji w zastępstwach za m.in. komendanta kadry 25 PP i adiutanta pułku. W 1922 roku wybrany członkiem Oficerskiego Sądu Honorowego przy 19 PP. Był kawalerem.
Odznaczony:
- Krzyżem Walecznych nr 4589 (leg. nr 695)	dn. 17-06-1924
- Srebrny Medal Waleczności I klasy - odznaczenie austriackie za I w. św.
- Krzyżem Karola - odznaczenie austriackie za I wojnę św.

Odnośnie śmierci istnieją następujące zapisy:
- Lista obozu Kozielsk - Dajczak .... kpt. 1901 MSWojsk. W-wa., wg "Katyń, lista ofiar i zaginionych" Wyd. ALFA Warszawa 1989 str. 212
- w artykule "Jeńcy polscy internowani w 1939r. - zaginieni w ZSRR" "St. Dajczak kpt. piech. sł st. ur. 03-05-1890" wg Rodzinny Tygodnik Katolikow ZORZA nr 9/89.

W Archiwum Dep. Pers. MSWojsk. zachował się następujący, własnoręczny zapis wykonany we Lwowie 26 XII 1919 przez ówczesnego ppor. Stanisława Dajczaka:

"Dnia 6 XII 1915 r., zostalem przydzielony jako jednoroczny szeregowiec do 19 Pułku Obrony Krajowej Austriackiej, gdzie po przejściu wyszkolenia rekruta odszedlem dnia 24 II 1916 na front rosyjski i tutaj pozostalem do 20 czerwca 1916r. Tego dnia ranny odszedlem do szpitala, a następnie po wyzdrowieniu zostalem dnia 22 czerwca do szkoły ofic. rez. Po powrocie ze szkoły zostałem dnia 21 XII 1916 wysłany znowu na front, gdzie pozostałem do 1 listopada 1918r. Dnia 21 listopada zostałem w czasie powrotu do Lwowa przez wladze ruskie aresztowany i w Złoczowie internowany, gdzie przesiedziałem do 6 maja, pracując cały czas w P.O.W. Dnia 6 maja 1919 roku zbiegłem z aresztu ruskiego i przedarłszy się przez front zgłosiłem się do W. P. dnia 18 maja 1919."
/na podstawie materiałów CAW Ap 7131 + 2972 ( będących w posiadaniu autora), życiorys Stanisława Dajczak opracował Wojciech Kicman - Piła XI 2000./

Brał udział w kampanii 1919/1920. W walce z bolszewikami otrzymał Krzyż Wojenny orderu Virtuti Militari oraz Krzyż Walecznych. Po zwycięskiej wojniedoskonalił swoją wiedzę wojskową w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie koło Warszawy. W stopniu kapitana pracował przez wiele lat w Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych (GISZ). 7 września 1939 roku wraz ze Sztabem Naczelnego Wodza, już jako major WP, udał się do Grodna. Tu ślad po nim zaginął. Po wojnie nazwisko mjr Dajczaka znalazło się na liście ofiar i zaginionych z obozu jenieckiego w Kozielsku. Zginął z pewnością w Katyniu. Cześć jego pamięci! /Antoni Worobiec, "Trościaniec Wielki - polska wieś na Podolu"/