dnd, d&d dungeons and dragons
 
Olejów na Podolu
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Strona główna ˇ Artykuły ˇ Galeria zdjęć ˇ Forum strony Olejów ˇ Szukaj na stronie Olejów ˇ Multimedia
 
isa, dnd.rpg.info.pl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Nawigacja
Strona główna
  Strona główna
  Mapa serwisu

Olejów na Podolu
  Artykuły wg kategorii
  Wszystkie artykuły
  Galeria zdjęć
  Pokaz slajdów
  Panoramy Olejowa 1
  Panoramy Olejowa 2
  Panoramy inne
  Stare mapy
  Stare pocztówki Olejów
  Stare pocztówki Załoźce
  Stare pocztówki inne
  Stare stemple 1
  Stare stemple 2
  Multimedia
  Słownik gwary kresowej
  Uzupełnienia do słownika
  Praktyczne porady1
  Praktyczne porady2
  Archiwum newsów
  English
  Français

Spisy mieszkańców
  Olejów
  Trościaniec Wielki
  Bzowica
  Białokiernica
  Ratyszcze
  Reniów
  Ze starych ksiąg

Literatura
  Książki papierowe
  Książki z internetu
  Czasopisma z internetu

Szukaj
  Szukaj na stronie Olejów

Forum
  Forum strony Olejów

Linki
  Strony o Kresach
  Inne przydatne miejsca
  Biblioteki cyfrowe
  Varia
  Nowe odkrycia z internetu

Poszukujemy
  Książki

Kontakt
  Kontakt z autorami strony

 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Olejów na Podolu
Aktualnie na stronie:
Artykułów:1281
Zdjęć w galerii:1879

Artykuły z naszej strony
były czytane
6170146 razy!
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
[źródło: Jan K. Ostrowski: "Kaplica publiczna (kościół) p.w. Matki Boskiej Królowej Polski w Reniowie" w: "Materiały do dziejów sztuki sakralnej na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej" - "Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego Województwa Ruskiego" tom 13. Praca zbiorowa pod redakcją naukową Jana K. Ostrowskiego. Kraków 2005, wyd. Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie.]


HISTORIA KOŚCIOŁA W RENIOWIE.


Początkowo Reniów wchodził w skład parafii rzymskokatolickiej w Załoźcach. Dopiero w roku 1905 powstał społeczny komitet budowy kościoła (a raczej kaplicy publicznej) na miejscu w Reniowie. Głównym inicjatorem i jakby "duszą" całego przedsięwzięcia był Reniowianin Maciej Dajczak. Bardzo ciekawa postać, więcej informacji o nim będzie w artykule o jego synu, inżynierze architekcie Wawrzyńcu Dayczaku. Maciej Dajczak był działaczem społecznym (przez wiele lat sprawował urząd reniowskiego wójta) i gospodarczym (prowadził w Reniowie oddział Kasy Stefczyka i agencję pocztową). A także wiejskim poetą i wielkim patriotą. Kwestę na budowę reniowskiego kościoła prowadzono w całej Galicji.

W społecznej inicjatywie Reniowianom dopomógł także mąż właścicielki miejscowych dóbr ziemskich, Tadeusz Cieński. Ofiarował plac pod kościół (ostatecznie jednak nie wykorzystany) i zezwolił na wydobywanie w jego kamieniołomach budulca na świątynię. Budowla miała powstać z jasnoszarego miejscowego kamienia, odpornego na zmiany atmosferyczne. Projekt wykonał młody architekt, Wawrzyniec Dayczak, syn Macieja, a budową kierował Stawarski (imię NN), wcześniej budowniczy miejscowej cerkwi. Przy pracach brali udział zgodnie miejscowi rzymskokatolicy i grekokatolicy, Polacy i Ukraińcy z Reniowa. Ci ostatni zapamiętali pomoc wójta Macieja Dajczaka przy wznoszeniu miejscowej cerkwi i chcieli też się odwdzięczyć swoim "łacińskim" sąsiadom. Źródło wspomina za to o niechęci załozieckiego proboszcza do tej inicjatywy.

Budynek ukończono w trzy lata i w roku 1908 świątynię poświęcił ksiądz biskup Władysław Bandurski. Nowy kościół nosił wezwanie Matki Boskiej Królowej Polski. Dach był w stylu zakopiańskim. W takim samym góralskim stylu ołtarz, wykonany w Zakopanem, który ufundowała Alfonsyna z Miączyńskich Dzieduszycka, teściowa Tadeusza Cieńskiego. W 1913 roku przy kościele ustawiono jeszcze krzyż na 50-lecie powstania styczniowego, z kutą w żelazie cierniową koroną.

Krótko cieszyli się Reniowianie swoją nową świątynią. W czasie I wojny światowej wioska znalazła się bezpośrednio na linii frontu, wszyscy mieszkańcy zostali ewakuowana, a domy rozebrali żołnierze walczących stron. Reniowski kamienny kościół zniszczyli Niemcy. Zubożała ludność początkowo troszczyła się o budowę swoich nowych chat. Dopiero w 1927 roku przystąpiono do projektu odbudowy świątyni, a właściwie jej wzniesienia od nowa, z wykorzystaniem starych fundamentów. Projekt znów wykonał Reniowianin, inżynier Wawrzyniec Dayczak, a potrzebny kamień ofiarowała rodzina Cieńskich. Była to jednak budowla skromniejsza, już bez wieży. Roboty nadzorował mistrz murarski z Załoziec, Antoni Góral. Ze względu na zubożenie Reniowian właściwe prace przy odbudowie rozpoczęto dopiero w 1932 roku i trwały one aż sześć lat, czyli o połowę dłużej niż za czasów wójta Macieja Dajczaka. Konsekracja świątyni nastąpiła 11 grudnia 1938 roku, na kilka miesięcy przed kolejną wojną światową.

Po II wojnie światowej i opuszczeniu Reniowa przez Polaków budynek przestał być świątynią. W źródle nie ma informacji, jaką pełnił funkcję za sowieckich czasów. Obecnie jest opuszczony.


WYGLĄD I WYPOSAŻENIE.


Kościół stał przy skrzyżowaniu głównej drogi przez wieś z boczną. Była to budowla kamienna, z trzyprzęsłową nawą, wąskim prezbiterium, dwoma zakrystiami oraz kruchtą, w której była klatka schodowa służąca do wejścia na chór. Półkoliste okna w ścianach bocznych nawy i piętra, prostokątne okna w ścianach kruchty i zakrystiach, wszystkie z żelaznymi kratami. Prostokątne drzwi, a posadzka z płyt betonowych. Chór muzyczny z żelazną balustradą, elewacje na wzór ludowy (rustykowane). Dachy kryte blachą, ośmioboczna - również pokryta blachą - sygnaturka, zwieńczona hełmem z kulą i krzyżem.

Po pełny, napisany w języku fachowym opis świątyni w Reniowie, odsyłamy zainteresowanych do oryginalnego źródła.

Z elementów wyposażenia autor wymienia m.in.:
- prowizoryczny ołtarz z obrazem Matki Boskiej Królowej Polski,
- ambonę,
- konfesjonał,
- żelazną balustradę komunijną,
- stacje Drogi Krzyżowej (prawdopodobnie) w formie oleodruków,
- krzyż procesyjny,
- kielich z pateną srebrny pozłacany,
- świeczniki mosiężne,
- trzy ornaty.

Wszystkie elementy wyposażenia zaginęły.

Jak napisał w konkluzji autor opracowania o reniowskiej świątyni, Jan K. Ostrowski:

"Kaplica w Reniowie była nie tylko interesującym dziełem sztuki, ale i ważnym symptomem świadomości różnych warstw społeczeństwa galicyjskiego w 1. dekadzie w. XX. Okoliczności jej powstania stanowią interesującą ilustrację patriotycznej postawy formującej się na pocz. w. XX inteligencji pochodzenia wiejskiego. Postać Macieja Dayczaka, energicznego organizatora życia społecznego w rodzinnej miejscowości, wysyłającego syna na studia architektoniczne, to piękny przykład nie tylko pracowitości i jasno wytkniętego celu, łączącego dobro wspólne z indywidualnym, ale i pełnego sukcesu na obranej drodze. Postawę ojca przejął Wawrzyniec Dayczak, rozwijając działalność na skalę całej Galicji, jako założyciel i naczelnik Drużyn Bartoszowych oraz członek zarządu gł. Towarzystwa Szkoły Ludowej."

"Wybrane z całą świadomością formy architektury i wyposażenia kaplicy w Reniowie składały się na całość o wyraźnym wydźwięku patriotycznym, który dodatkowo podkreślało wezwanie Matki Boskiej Królowej Polski oraz udział w poświęceniu świątyni bpa Władysława Bandurskiego, wówczas kapelana Drużyn Bartoszowych, późniejszego duszpasterza Legionów. Trzeba przy tym podkreślić, że ową patriotyczną akcję umiano przeprowadzić bez jakiegokolwiek konfliktu z miejscowymi Rusinami, którzy wręcz brali w niej udział."

 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Komentarze
Kazimierz dnia stycznia 12 2013 20:10:36
Stawarski Andrzej - budowniczy kościoła w Milnie
http://www.milno.pl/readarticle.php?article_id=201
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Dodaj komentarz
Zaloguj się, żeby móc dodawać komentarze.
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl


Copyright © Kazimierz Dajczak & Remigiusz Paduch; 2007-2020