dnd, d&d dungeons and dragons
 
Olejów na Podolu
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Strona główna ˇ Artykuły ˇ Galeria zdjęć ˇ Forum strony Olejów ˇ Szukaj na stronie Olejów ˇ Multimedia
 
isa, dnd.rpg.info.pl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Nawigacja
Strona główna
  Strona główna
  Mapa serwisu

Olejów na Podolu
  Artykuły wg kategorii
  Wszystkie artykuły
  Galeria zdjęć
  Pokaz slajdów
  Panoramy Olejowa 1
  Panoramy Olejowa 2
  Panoramy inne
  Stare mapy
  Stare pocztówki Olejów
  Stare pocztówki Załoźce
  Stare pocztówki inne
  Stare stemple 1
  Stare stemple 2
  Multimedia
  Słownik gwary kresowej
  Uzupełnienia do słownika
  Praktyczne porady1
  Praktyczne porady2
  Archiwum newsów
  English
  Français

Spisy mieszkańców
  Olejów
  Trościaniec Wielki
  Bzowica
  Białokiernica
  Ratyszcze
  Reniów
  Ze starych ksiąg

Literatura
  Książki papierowe
  Książki z internetu
  Czasopisma z internetu

Szukaj
  Szukaj na stronie Olejów

Forum
  Forum strony Olejów

Linki
  Strony o Kresach
  Inne przydatne miejsca
  Biblioteki cyfrowe
  Varia
  Nowe odkrycia z internetu

Poszukujemy
  Książki

Kontakt
  Kontakt z autorami strony

 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Olejów na Podolu
Aktualnie na stronie:
Artykułów:1281
Zdjęć w galerii:1876

Artykuły z naszej strony
były czytane
5785154 razy!
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
ARCHITEKTURA KOŚCIOŁA

[źródło: Antoni Worobiec "Dzieje parafii i kościoła p.w. Najśw. Serca Jezusa w Trościańcu Wielkim (1906-2006)". Zielona Góra 2006, wyd. Wspólnota Trościanieckich Rodaków w Kosieczynie gm. Zbąszynek. ISBN 83-912004-2-6]

Tak pisał A. Worobiec:

Zdaniem prof. Jana K.Ostrowskiego:"Kościół w Trościańcu Wielkim należy do grupy świątyń wzniesionych na podstawie typowego projektu kościoła na 600 osób, opracowanego w r.1903 przez Tadeusza Obmińskiego, na zlecenie abpa Józefa Bilczewskiego."
Architektura kościoła jak zauważa prof. Ostrowski odbiega nieco od projektu Tadeusza Obmińskiego: w obu przypadkach identyczny jest rzut i układ bryły jednakże w realizowanej budowli występują jednak elementy, których brak w pierwotnym projekcie.

Należy tu dodać, że w ostatnim ćwierćwieczu przed pierwszą wojną światową na terenie archidiecezji lwowskiej, wśród wielu nowowznoszonych kościołów dominował gotyk, lub tzw.: styl przejściowy. Próbą wprowadzenia nowego typu formy architektonicznej miał być projekt Tadeusza Obmińskiego.
Kościół murowany z cegły, otynkowany o prezbiterium ukierunkowanym na północ, złożony z trójprzęsłowej nawy, do której dostawiono na wysokości przęsła środkowego parę prostokątnych kaplic oraz z węższego i niższego prezbiterium, zamkniętego trójbocznie. Od frontu do nawy głównej wprowadza aneks, na rzucie prostokąta. W aneksie znajduje się kruchta, do której od wschodu przylega prostokątne pomieszczenie magazynowe, a od zachodu wieża na rzucie kwadratu mieszcząca klatkę schodową na chór muzyczny i wyższą kondygnację wieży. Do północnego przęsła nawy przylegają od wschodu i zachodu dwie zakrystie na rzucie kwadratu. Arkady pomiędzy nawą, prezbiterium i kaplicami półkoliste. Arkada wydzielające kruchtę o wykroju koszowym, w skrajnych przęsłach nawy sklepienia kolebkowe z lunetami. W przęśle środkowym sklepienia gwiaździste, w prezbiterium połowa sklepienia parasolowe. Okna prostokątne zamknięte zaostrzonym łukiem.
Elewację umacniają jednoskokowe przypory. Przy narożnikach nawy i kaplic ustawione ukośnie. Elewacje boczne nawy i kaplic urozmaicają poziomo biegnące płaskie gzymsy, całość zamyka od góry fryz z płyciznami i krzyżami.

Wieża dwukondygnacyjna. Nieistniejąca dziś kondygnacja górna zamknięta szerokim fryzem, wypełnionym płyciznami, półkoliście zamkniętymi: urozmaicają go na całej długości krzyże.
Nieistniejący hełm wieży w formie ostrego namiotowego daszku, ozdobiony był trójkątnymi szczytami, w których umieszczono tarcze zegarowe. Szczyt wieży zdobił metalowy krzyż dominujący nad linią horyzontu panoramy wsi ukrytej w głębokim jarze.

WYPOSAŻENIE
Wnętrze kościoła, w okresie przed adaptacją dla potrzeb liturgicznych cerkwi obrządku greckokatolickiego, pokrywała barwna polichromia o motywach młodopolskich. Wykonał ją artysta malarz Kazimierz Smuczak ze Lwowa, w czasie gdy proboszczem parafii był ks Walenty Garczyński (r.1936). Koszt malowania poprzedzony generalnym remontem dachu i otoczenia kościoła musiał być znaczny, skoro w kronice kościelnej odnotowano kilku hojnych sponsorów, którzy, jak np. Józef Kusiek z Zrębu przeznaczył na ten cel 1 morgę ziemi.

O ł t a r z g ł ó w n y, zakupiony w r.1906 w Monachium, z drzewa dębowego z rzeźbami z masy polichromowanej, w formie figuralnej przedstawia grupę postaci wpatrzoną w Chrystusa Ukrzyżowanego. Nad drewnianą mensą, na tle tabernakulum wznosi się dwumetrowej wysokości krzyż z rozpiętym Chrystusem. Obok stoją w bólu cierpienia pogrążone postacie Matki Bożej i świętego Jana. Ołtarz zachował się in situ (w pierwotnym swym położeniu). Obecnie u podnóża Ukrzyżowanego umieszczono ikonę św. Paraskewii, patronki cerkwi. Ołtarz od nawy głównej, na wysokości trzeciego przęsła odgradza, bogato zdobiony ikonostas. W łuku ikonostasu, w owalach mieszczą ikony 12 Apostołów.
Ikonostas, jak i inne elementy dekoracyjne świątyni datują się od r. 1910.

O ł t a r z e b o c z n e: w zachodniej kaplicy, neogotycki z rzeźbą Najść. Serca Jezusa patrona parafii i kościoła stoi w niezmienionej formie.
A m b o n a renesansowa, dobrze zachowana, tuż przy bocznym ołtarzu, wykonana przez mistrza Jana Wojtowicza z Przemyślan w r.1927, drewniana, polichromowana, częściowo pozłacana, z ośmiobocznym koszem mównicy i takim baldachimem. Kosz podzielony kolumienkami na cztery pola, w nich płaskorzeźby czterech Ewangelistów. Baldachim zdobi ażurowa glorieta.
O ł t a r z b o c z n y w kaplicy wschodniej, neogotycki, zakupiony w r.1906 wraz z innymi ołtarzami. W ołtarzu gipsowa rzeźba Matki Boskiej Niepokalanej. Zachowany w dobrym stanie.
C h r z c i e l n i c a, w tej samej kaplicy, naprzeciw ołtarza, neobarokowa, zakupiona w r.1906, z drewna lipowego, polichromowana i pozłacana, w formie kielicha zdobionego motywem wolut. Na pokrywie grupa rzeźbiarska przedstawia Chrzest Chrystusa. Zachowana w dobrym stanie, od stu lat przyjmuje w poczet wyznawców Chrystusa dzieci obojga wyznań.
O r g a n y zakupione w Brodach w r.1905, odnowione w warsztacie Rudolfa Haase we Lwowie w r.1925 rozbudowane o dodatkowe głosy, czteroregistrowe piszczałki i dudy cynowe, częściowo drewniane, napęd miechem ręcznym, obudowa drewniana z r.1936.
W czasach radzieckich rozebrane, znikome elementy instrumentu znaleźć można w schodach klatki schodowej na wieżą.
O b r a z y:
1. Św.Rodzina, tempera,
2. Hołd Królowej Polski, tempera,
3-16 Stacje Drogi Krzyżowej, oleodruki w ramach drewnianych. Nie zachowały się.
F e r e t r o n y:
1 z rzeźbą Matki Boskiej Niepokalanej,
3 z obrazem Najść. Serca Jezusa,
4 z obrazem św. Józefa. Nie zachowały się.
N a c z y n i a l i t u r g i c z n e: monstrancja, promienista, neobarokowa, metalowa, pozłacana, zdobiona kamieniami półszlachetnymi znajduje się obecnie w miejscowości przesiedlenia parafian w r.1945.
Natomiast kielich półsrebrny z plakietami: Chrystus, Matka Boska i św. Józef, kielich miedziany pozłacany, puszka miedziana, łódka kadzidło uznać należy za zaginione.
K r z y ż p r o c e s y j n y, mosiężny, pozłacany z wygrawerowanym napisem: Ofiara Józefa Dzika i jego żony Anny, 1899r znajduje się miejscu przesiedlenia parafian w r.1945.
S z a t y l i t u r g i c z n e: Inwentarz parafii rzym-kat z dnia 21.10.1938 wylicza łącznie 12 ornatów różnych kolorów, jedwabnych, przeważnie z hierogramem IHS, 6 kap, jedwabnych podstawowych kolorów liturgicznych z hierogramami IHS. Ornaty, kapy, bielizna kościelna, dwa mszały łacińskie, monstrancja i krzyż procesyjny, niektórzy parafianie przywieźli w 1945 r. do nowych miejsc osiedlenia.

W sąsiedztwie kościoła, na wsch. obrzeżu terenu przykościelnego, stoi dobrze zachowana mimo upływu stu lat d z w o n n i c a: murowana w formie masywnej ściany, zwieńczonej trójkątnym szczytem. We wnęce pola szczytu znajduje się rzeźba św. Józefa, prawdopodobnie z poł. XIX w.
W trzech otworach dzwonnicy, półkoliście zamkniętych zawieszono d z w o n y:
1. O wadze 400 kg, z napisem: STANISŁAW; PANU BOGU NA CHWAŁĘ / ZABRANE W CZASIE WOJNY ŚWIATOWEJ W R.1915/ NA PODZIĘKOWANIE ZA PRZYWRÓCENIE WOLNOŚCI OJCZYZNY/ ZE SKŁADEK PARAFIALNYCH W TROŚCIAŃCU WIELKIM TEN DZWON OFIARUJE R.1922; K.SCHWABE /ODLEWARNIA DZWONÓW W BIAŁEJ.
2. Nieistniejący od 1945 r, o wadze 300 kg, z płaskorzeźbą Matki Bożej: dzwon ten został zdjęty i pod koniec r.1944 zakopany na podwórzu ANTONIEGO DZIKA (posesja nr 108 na planie zabudowy wiejskiej) mimo poszukiwań nieodnaleziony.
3. O wadze 200 kg bez napisu; jego dalsze losy nie są do dziś znane.
Zarówno kościół jak i dzwonnica są w dobrym stanie technicznym; Brak górnej kondygnacji wieży, na jej miejscu wzniesiono prymitywną nadbudówkę, pokrytą blachą.

B e n e f i c j u m k o ś c i e l n e stanowiły:
1. d o m m i e s z k a l n y (plebania), położona na zach. od kościoła, na parceli gruntu 828/3 i 828/5 (zarej. w Sądzie Grodzkim w Załoźcach). Była to fundacja mszalna; po 1 Mszy św. Rocznie, za śp. Józefa Dzika i jego żony Magdaleny z Bilów, oraz za śp. Józefa Dajczaka i jego rodziców Jana Agnieszki.
Dom mieszkalny, murowany, wzniesiony za czasów ks. Józefa Pelca, w r.1894, o wymiarach 15x10 m,
pokryty blachą, mieścił w sobie trzy pokoje, kuchnię, spiżarnię i werandę, która stanowiła poczekalnię dla petentów zgodnie z postanowieniami konkordatu proboszczowie pełnili obowiązki urzędnika stanu cywilnego.
W marcu r.1945 ostatni proboszcz rzymskokatolickiej parafii ks. Edward Studziński opuścił wraz z grupą wiernych Trościaniec i wyjechał na zachód.
W późniejszych czasach budynek plebani służył celom szkolnym. Obecnie (2001) stoi opuszczony i chyli się ku ruinie.

Stojące obok b u d y n k i g o s p o d a r c z e: stodoła (14x10 m.) drewniana, kryta słomą, stajnia (10x8xm.) kryta blachą i wozownia służyły gospodarstwu prowadzonemu przez kolejnych proboszczów. Po pożarze w r.1944 zostały rozebrane.

G r u n t y o r n e: SS Miłosierdzia wydzieliły ze swojego obszaru rolnego w Trościańcu parcele 828/2,3,4 o łącznej powierzchni 8 ha.,62 a.,25 m , na łanie Zabrzeziny i pismem z dnia 1.10.1918 darowały parafii jako beneficjum kościelne. Na tymże beneficjum ciążył obowiązek odprawiania sześciu Mszy św. rocznie za darczyńców zakonu zmarłych właścicieli załozieckiego klucza dóbr: Wiśniowieckich, Kamienieckich, Potockich i Miączyńskich.

W następnych latach fundacje mszalne powiększyły się o darowizny:
- Józefa Dzika i jego żony Magdaleny z domu Bil (parcela gruntu nr 828/3)
- Józefa Dajczaka i jego rodziców (parcela gruntu nr 828/4)
- Zofii Sąsiadek-Wodeckiej (parcela nr 330/3)
- Rozalii Dzik z domu Świątkiewicz (jedna morga ziemi)

Za wymienionych wyżej beneficjentów odprawiano po jednej Mszy św. rocznie.
Powyższe informacje zaczerpnięto z Inwentarza Fundacyjnego stanowiącego aneks do Księgi Inwentarzowej Parafii, sporządzonej 21.10.1938 przez ks. Walentego Garczyńskiego, przechowywanej w Archiwum Archidiecezji Lwowskiej (im. Ks. Abpa Eugeniusza Baziaka) w Krakowie.
Akta parafialne Trościańca Wielkiego pod nr 338

 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Komentarze
Brak komentarzy.
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Dodaj komentarz
Zaloguj się, żeby móc dodawać komentarze.
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl


Copyright © Kazimierz Dajczak & Remigiusz Paduch; 2007-2020