Ciekawy materiał źródłowy do dziejów szkół w Starych Załoźcach i w Ratyszczu. List hrabiego Tadeusza Cieńskiego, właściciela majątku ziemskiego w Załoźcach, do burmistrza Załoziec, w sprawie przekazania parcel budowlanych dla szkół i cmentarza. Z powodu powojennej biedy budowa nowej szkoły w Starych Załoźcach, według projektu inżyniera Wawrzyńca Dayczaka, rozpoczęła się dopiero w 1929 roku, a pierwsi uczniowie rozpoczęli tu naukę dopiero w roku szkolnym 1932/1933, w prowizorycznie wykończonych salach. O dziejach tej szkoły opowiada kronika, spisana przez jej wieloletnią kierowniczkę - Stefanię Spittal
Załoźce kronika szkolna.
Bardzo dziękujemy Panu Januszowi Czechowskiemu za udostępnienie nam tych materiałów.
Lwów 25/X [1]922
Szanowny Panie Burmistrzu!
Panowie którzy ze Lwowa jeździli do Załoziec na narady w sprawach wyborów, powiedzieli mi, że byłoby pożądanem dla ułatwienia tej akcyi, ażebym ja na ręce Pana, złożył przyrzeczenia w kierunku spełnienia próśb i życzeń mieszkańców Załoziec.
Otóż jeżeli to potrzebne, powtarzam raz jeszcze na pańskie ręce, że pół parceli budowlanej w Starych Załoźcach ofiarowuję na rozszerzenie placu i ogrodu pod mającą się wybudować szkołę a i drugą połowę oddam w zamian za kawałek nieużytku gminnego za młynem.
Także nie będę robić trudności z uregulowaniem z gminą Nowe Załoźce sprawy cmentarza. Który to cmentarz wojskowość w czasie wojny zrobiła na łanie dworskim - pod moim polem. Tę parcelę wynoszącą więcej jak morg, gotów będę oddać bezpłatnie pod pewnemi warunkami.
Co do placu na szkołę w Ratyszczach wśród wsi, oświadczam, że plac ten darowuję.
Przy odrestaurowaniu Sokoła przyczynię się również.
Sprawę sprzedaży z parceli pod miastem przez Tow. Agr. Osadnicze znacznie więcej, jak do tego Tow. Agr. O. było kontraktem upoważnione. omówiłem z Towarzystwem i stosowną propozycyę zrobiłem czyniąc znaczne i możliwe ustępstwa.
Te sprawy również omówiłem z p. Dajczakiem, który miał o tem do Pana napisać.
Z poważaniem
Tadeusz Cieński


skany oryginału listu
Ze zbiorów Pana Janusza Czechowskiego