Imiona ochrzczonych dzieci w parafii gr.-kat. Olejów cz.1 - Chłopcy
Dodane przez Remek dnia Października 24 2011 04:12:16
Przede wszystkim musimy zastrzec, że nie jest to żadna praca naukowa. Nie posiadamy odpowiedniej wiedzy, ani takich ambicji. To jedynie proste zestawienie statystyczne. Nie odpowiadamy w nim na pytanie DLACZEGO nadawano dzieciom takie imiona. Tu pomogłaby zapewne szczegółowa analiza - w tym porównanie dat z kalendarza. Dla części imion istnieje na pewno związek między datą urodzenia czy chrztu dziecka, a dniem w kalendarzu poświęconym jakiemuś popularnemu świętemu. To już temat dla poważnej pracy naukowej, a nie artykułu na amatorską stronę internetową.

Celem niniejszego zestawienia jest tylko pokazanie JAKIE dziecięce imiona były popularne w XIX wieku w parafii greckokatolickiej w Olejowie.

Bazą wyjściową były kopie archiwaliów znajdujące się w posiadaniu administratorów strony "Olejów na Podolu". Są to różne egzemplarze "Extractus ex libro metricali Natorum Parochia r. gr. Olejów cum filiali Białokrynica" (tzw. kopie dla kurii) z różnych lat. Mamy tych roczników 23 (w tym jeden niekompletny). Nie jest to wprawdzie całe XIX stulecie - jednak inne roczniki nie są udostępniane w polskich i zagranicznych archiwach i prawdopodobnie się nie zachowały.

Pomysł stworzenia tych artykułów pojawił się w październiku 2011 roku, w czasie inwentaryzacji dużej partii archiwaliów, podarowanych stronie przez naszych Dobrodziejów. Mamy nadzieję, że ten materiał o dawnym imiennictwie będzie interesującą lekturą dla naszych Czytelników i Gości, także tych nie powiązanych z okolicami Olejowa czy Trościańca.

Zastanawiająca jest wyraźna dysproporcja w ilości dziewczynek i chłopców. Dziewczynek w ogólnym podliczeniu było mniej niż chłopców. Początkowo, gdy zaczynaliśmy pracę od imion z Trościańca Wielkiego, wydawało nam się, że to jakiś efekt małżeństw mieszanych, w których synowie przyjmowali wiarę ojców, a dziewczynki wiarę matek. I że te brakujące dziewczęta odnalazłyby się w księgach greckokatolickich. Ale to samo zjawisko występowało też w Olejowie, jednocześnie w księgach rzymsko- i grecko-katolickich. Więc to jakaś ogólna tendencja, której już nie potrafimy wytłumaczyć.

W przypadku imion greckokatolickich podajemy ich polskie odpowiedniki. Oczywiście dobrze by tu było dodać także trzecią kolumnę, z oryginalnymi imionami w języku ukraińskim. Np. Iwan - Jan - Joannes. Dla wielu z tych imion jednak takich oryginalnych nazw nie znamy, a nie chcielibyśmy tego zrobić błędnie. Gdyby ktoś z naszych zagranicznych Czytelników zechciał pomóc i podesłał ukraińskie wersje - chętnie uzupełnimy ten artykuł.

Warto tu jeszcze wspomnieć o imionach Maria / Marianna. Dla nas obecnie są to dwa różne imiona. Ale w XIX-wiecznych księgach kościelnych traktowano je zamiennie. Np. to samo dziecko w księdze chrztów zapisano jako Marianna, a w księdze zgonów czy ślubów jako Maria. Lub na odwrót - Maria z księgi chrztów w innych zapisach zamieniała się w Mariannę. Często nawet w późniejszych latach, gdy dziewczyna sama zostawała matką, przy chrzcie kolejnych dzieci, jej imię zapisywano raz jako Maria, raz jako Marianna. Z tych powodów zdecydowaliśmy się połączyć te dwa imiona razem.

Podobna sytuacja istniała przy imieniu Prakseda / Paraskewa. W księgach rzymskokatolickich dla tych samych osób stosowano te imiona zamiennie. Nie znając jednak dobrze realiów grecko-katolickich, zdecydowaliśmy się tych imion nie łączyć.

Zapraszamy do lektury. I w imieniu strony "Olejów na Podolu" bardzo dziękujemy Ofiarodawcom tych archiwaliów. Naszym Dobrodziejom i Przyjaciołom projektu, od których otrzymaliśmy kopie ksiąg kościelnych.


Imiona ochrzczonych dzieci wyznania grecko-katolickiego
z parafii Olejów wraz z filią w Białokiernicy
w latach 1835-1865
część 1 - imiona chłopców


Część druga z imionami dziewczynek jest tutaj



Dysponujemy danymi z 786 urodzeń dzieci z lat 1835-1865 (23 roczniki, w tym jeden niepełny). Wśród nich było 400 chłopców i 387 dziewczynek. Wynika z tego, że chłopcy stanowili 51% wszystkich dzieci, a dziewczynki 49%.


wykres nr 1
Proporcje obu płci w poszczególnych latach

(kliknij, żeby powiększyć)



Poniższa tabela pokazuje, jakie imiona były nadawane chłopcom. Uszeregowaliśmy je według częstotliwości występowania. Na samym końcu tabeli wymieniono także chłopców bez imienia, urodzonych martwych.

IMIĘ POLSKIE:

ŁAC.

RAZEM:

Jan

Joannes

72

Michał

Michael

34

Bazyli

Basilius

33

Grzegorz

Gregorius

22

Mikołaj

Nicolaus

22

Andrzej

Andreas

21

Teodor

Theodorus

19

Dymitr

Demetrius

16

Józef

Josephus

15

Stefan

Stephanus

15

Eliasz

Elias

12

Jakub

Jacobus

10

Łukasz

Lucas

7

Piotr

Petrus

7

Aleksy

Alexius

6

Ignacy

Ignatius

6

Paweł

Paulus

6

Szymon

Simeon

6

Erazm

Erasmus / Herazmus

5

Maksym

Maxym / Maximus

5

Nicetas

Nicethas

4

Onufry

Onophrius/ Onuphrius

4

Tymoteusz

Timotheus

4

Damian

Damianus

3

Jerzy

Georgius

3

Joachim

Joachimus

3

Maciej

Mathias

3

Antoni

Antonius

2

Daniel

Daniel

2

Dionizy

Dyonisius

2

Filip

Philippus

2

Kondrat

Condratius

2

Taras

Tarasius

2

Włodzimierz

Wladimirus

2

Aleksander

Alexander

1

Cyprian

Cyprianus

1

Elizeusz

Elisaeus

1

Eustafiusz

Eustaphius

1

Feliks

Felix

1

Franciszek

Franciscus

1

Gabriel

Gabriel

1

Konstanty

Constantinus

1

Ksawery

Xaverius

1

Leon

Leo

1

Makrymilian

Maximilianus

1

Miron

Myron

1

Nikifor

Nicephorus

1

Pantalemon

Pantalemon

1

Porfiriusz

Porphirius

1

Prokop

Procopius

1

Roman

Romanus

1

Sewerian

Severiannus

1

Sylwester

Selvester

1

Tomasz

Thomas

1

Wawrzyniec

Laurentius

1

bez imienia (urodzeni martwi)

2

OGÓŁEM:

400




Kolejny wykres pokazuje procentowy udział poszczególnych imion (czyli, mówiąc w dużym uproszczeniu "popularność" danego imienia) w naszym zbiorze danych. Tu już nie uwzględnialiśmy dzieci bezimiennych - czyli urodzonych martwych - bo te żadnego imienia nie posiadały. Dla większej czytelności wykresu rzadziej występujące imiona (poniżej 2%) przedstawiono łącznie jako "pozostałe imiona".


wykres nr 2
Najczęściej nadawane imiona męskie

(kliknij, żeby powiększyć)



Poniżej przedstawiamy, jakie imiona nadawano dzieciom w poszczególnych latach:

1835
27 dzieci, w tym 14 chłopców:
Andrzej - 3
Stefan - 2
Teodor - 2
Antoni - 1
Bazyli - 1
Damian - 1
Dionizy - 1
Michał - 1
Piotr - 1
Tymoteusz - 1

1836 - uwaga: brak Olejowa - tylko chrzty z Białokiernicy!
10 dzieci, w tym 4 chłopców:
Bazyli - 1
Dymitr - 1
Elizeusz - 1
Józef - 1

1837
41 dzieci, w tym 21 chłopców:
Jan - 5
Bazyli - 4
Teodor - 3
Andrzej - 1
Dymitr - 1
Eliasz - 1
Jakub - 1
Maciej - 1
Maksymilian - 1
Maksym - 1
Nicetas - 1
Tymoteusz - 1

1839
38 dzieci, w tym 26 chłopców:
Jan - 7
Andrzej - 5
Michał - 4
Bazyli - 2
Dymitr - 1
Erazm - 1
Ignacy - 1
Józef - 1
Ksawery Nikodem - 1 (chrzest w obrządku łacińskim)
Paweł - 1
Piotr - 1
Wawrzyniec - 1

1840
33 dzieci, w tym 13 chłopców:
Jan - 4
Józef - 2
Aleksy - 1
Cyprian - 1
Dymitr - 1
Ignacy - 1
Jakub - 1
Michał - 1
Pantalemon - 1

1841
17 dzieci, w tym 13 chłopców:
Józef - 3
Jakub - 2
Jan - 2
Grzegorz - 1
Jerzy - 1
Konstanty - 1
Nikifor - 1
Paweł - 1
Szymon - 1

1842
45 dzieci, w tym 24 chłopców:
Jan - 3
Teodor - 3
Andrzej - 2
Bazyli - 2
Łukasz - 2
Michał - 2
Damian - 1
Daniel - 1
Filip - 1
Grzegorz - 1
Joachim - 1
Józef - 1
Miron - 1
Roman - 1
Szymon - 1
Stefan - 1

1843
35 dzieci, w tym 18 chłopców:
Bazyli - 2
Grzegorz - 2
Łukasz - 2
Taras - 2
Ignacy - 1
Joachim - 1
Jan - 1
Kondrat - 1
Michał - 1
Mikołaj - 1
Onufry - 1
Paweł - 1
Prokop - 1
Teodor - 1

1844
31 dzieci, w tym 14 chłopców:
Teodor - 2
Aleksy - 1
Daniel - 1
Dymitr - 1
Eliasz - 1
Eustapiusz - 1
Grzegorz - 1
Jan - 1
Kondrat - 1
Maksym - 1
Mikołaj - 1
Paweł - 1
Porfiriusz - 1

1847
32 dzieci, w tym 19 chłopców:
Bazyli - 3
Stefan - 3
Eliasz - 2
Jan - 2
Józef - 2
Mikołaj - 2
Onufry - 2
Dymitr - 1
Jakub - 1
Michał - 1

1848
24 dzieci, w tym 12 chłopców:
Bazyli - 2
Maciej - 2
Franciszek - 1 (chrzest w obrządku łacińskim)
Jakub - 1
Maksym - 1
Nicetas - 1
Piotr - 1
Seweryn - 1
Stefan - 1
Włodzimierz - 1

1849
34 dzieci, w tym 14 chłopców:
Andrzej - 3
Bazyli - 2
Dymitr - 1
Joachim - 1
Jan - 1
Maksym - 1
Michał - 1
Onufry - 1
Sylwester - 1
Teodor - 1
Tomasz - 1

1850
32 dzieci, w tym 13 chłopców:
Grzegorz - 3
Andrzej - 1
Bazyli - 1
Dymitr - 1
Eliasz - 1
Feliks - 1 (chrzest w obrządku łacińskim)
Michał - 1
Mikołaj - 1 (chrzest w obrządku łacińskim)
Nicetas - 1
Paweł - 1
Włodzimierz - 1

1853
29 dzieci, w tym 13 chłopców:
Michał - 5
Jan - 3
Teodor - 2
Bazyli - 1
Eliasz - 1
Józef - 1

1855
30 dzieci, w tym 18 chłopców:
Jan - 7
Eliasz - 2
Aleksy - 1
Antoni - 1
Dymitr - 1
Grzegorz - 1
Michał - 1
Mikołaj - 1
Piotr - 1
Stefan - 1
Teodor - 1

1856
38 dzieci, w tym 17 chłopców:
Jan (4, w tym Jan Emilian)
Bazyli - 2
Jakub - 2
Michał - 2
Mikołaj - 2
Dymitr - 1
Filip - 1
Gabriel - 1
Stefan - 1
oraz 1 bezimienny chłopiec, urodzony martwy

1857
34 dzieci, w tym 13 chłopców:
Jan - 2
Stefan - 2
Teodor - 2
Dymitr - 1
Grzegorz - 1
Ignacy - 1
Józef - 1
Michał - 1
Piotr - 1
oraz 1 bezimienny chłopiec, urodzony martwy

1858
42 dzieci, w tym 22 chłopców:
Jan - 5
Dymitr - 3
Andrzej - 2
Grzegorz - 2
Eliasz - 1
Ignacy - 1
Jakub - 1
Michał Stefan - 1
Mikołaj - 1
Nicetas - 1
Piotr - 1
Szymon - 1
Stefan - 1
Tymoteusz - 1

1861
44 dzieci, w tym 21 chłopców:
Jan - 5
Mikołaj - 3
Erazm - 2
Józef - 2
Michał - 2
Aleksander - 1
Andrzej - 1
Bazyli - 1
Grzegorz - 1
Jerzy - 1
Leon Kazimierz - 1
Szymon - 1

1862
50 dzieci, w tym 31 chłopców:
Jan - 9
Mikołaj - 6
Michał - 5
Grzegorz - 3
Erazm - 2
Aleksy - 1
Andrzej - 1
Bazyli - 1
Ignacy - 1
Szymon - 1
Stefan - 1

1863
30 dzieci, w tym 13 chłopców:
Bazyli - 2
Jan - 2
Dionizy - 1
Eliasz - 1
Grzegorz - 1
Józef - 1
Łukasz - 1
Maksym - 1
Michał - 1
Szymon - 1
Teodor - 1

1864
56 dzieci, w tym 32 chłopców:
Jan - 7
Bazyli - 4
Grzegorz - 4
Mikołaj - 3
Aleksy - 2
Andrzej - 2
Łukasz - 2
Michał - 2
Stefan - 2
Damian - 1
Eliasz - 1
Jakub - 1
Tymoteusz - 1

1865
35 dzieci, w tym 15 chłopców:
Bazyli - 2
Dymitr - 2
Grzegorz - 2
Jan - 2
Michał - 2
Eliasz - 1
Mikołaj - 1
Paweł - 1
Piotr - 1
Teodor - 1