24 - Rok 1935 cz.2 Dodane przez Remek dnia Stycznia 18 2009 17:46:28
(Stefania Spittal: Kronika szkoły w Załoźcach - część 24)
ROK 1935 - CZĘŚĆ DRUGA
Rok szkolny 1935/36 rozpoczął się na specjalne zarządzenie p. Ministra W.R. i O.P. w dniu 3 września 1935 r.
Gromada zuchów została zorganizowana przy tutejszej szkole z dniem 15 września 1935 r. Opiekunką Gromady jest Stefania Spittal.
Wizytację szkoły przeprowadził p. Inspektor Byra, w dniach 24, 25 i 26 października 1935 r.
Poranek ze względu na 25 rocznicę śmierci Marii Konopnickiej urządziła kl. VIIb w dniu 26 października 1935 r. Na treść poranku złożyło się: przemówienie ucznia, 5 deklamacji wierszy Marii Konopnickiej, odśpiewanie piosenki o tekście M. Konopnickiej.
Na fundusz kolonialny urządziła szkoła tutejsza wspólnie z Ligą Morską i Kolonialną w Załoźcach imprezę w dniu 27 października 1935 r. Impreza wypadła bardzo pięknie i zostawiła miłe wrażenie tak u dorosłych, jak i u dzieci.
P. Edward Korba nauczyciel 7kl. szkoły w Załoźcach został przeniesiony do szkoły 7kl. w Olesku, dekretem z dnia 27 października 1935 r. Nr 5113/25. Na miejsce p. Korby przeniósł Inspektorat Szkolny p. Janinę Ochęduszko ze szkoły w Gajach za Rudą do szkoły tutejszej dekretem z dnia 27 października Nr 6166/35.
W dniu 20 listopada 1935 r. przybył p. Inspektor Jan Byra w towarzystwie inspektorów samorządowych (wojewódzkiego i powiatowego) do tutejszej szkoły i zapoznał ich z najkonieczniejszymi potrzebami tejże. Pan Inspektor samorządowy wojewódzki wyraził się, że wkrótce nastąpi poprawne ustosunkowanie się Magistratu załozieckiego do tutejszej szkoły.
Obchód święta Niepodległości obchodziła w tym roku wyłącznie szkoła 7kl. w Załoźcach, gdyż towarzystwa tutejsze musiały wziąć udział w odsłonięciu pomnika Marszałka Józefa Piłsudskiego w Tarnopolu.
Na program szkolny złożyło się: 1) przemówienie dr Stanisława Spittala, 2) pieśni żołnierskie i pieśni o Marszałku "To nieprawda, że Ciebie już nie ma", 3) przedstawienie 11 listopada w szkole. Poranek szkolny został urządzony w Sokole, udział w nim wzięli obywatele miasta Załoziec. Program jak zwyczajnie wypadł bez zarzutu.
Sztandar szkolny otrzymała szkoła tutejsza dzięki staraniom kilku osób, a szczególnie p. Jadwigi Cieńskiej. Sztandar szkolny ma wymiary 1m x 1m i jest wykonany z jedwabnego adamaszku. Na amarantowym tle jest wyhaftowany orzeł biały, a nad nim wyrazy: ojczyzna, nauka, cnota. Po drugiej stronie sztandaru na białym tle wyhaftowany na samym środku herb miasta Załoziec: Matka Boska w otoku 52 promieni, z 12 gwiazdami około głowy, w sukni szkarłatnej i z księżycem stylizowanym u kolan, z dzieciątkiem Jezus na ręku. Nad Matką Boską jest 1547, jest to najstarsza znaleziona dotychczas data odnosząca się do szkoły w Załoźcach. Pod Matką Boską jest 1935 rok ufundowania sztandaru. Po tej samej stronie w czterech rogach są wyhaftowane herby właścicieli Załoziec, najbardziej dla miasta zasłużonych, to jest herb Pilawa Kamienieckich i Potockich, Korybut Wiśniowieckich, Suche Komnaty Miączyńskich i Pomian Cieńskich. Herb miasta jako też herby właścicieli zostały wyhaftowane na projekt dr Stanisława Spittala, aby nadać sztandarowi cechy regionalne.
Poświęcenie sztandaru szkolnego odbyło się w dniu 24 listopada 1935 r. Wielką uroczystość szkolną poprzedziły przygotowania związane z dekoracją budynku. Prace nad dekoracją trwały kilka dni, wykonały ją dzieci z klas VIIa i VIIb, pod kierunkiem p. Heleny Spittal tutejszej nauczycielki. Właściwa uroczystość rozpoczęła się w dniu 24 listopada 1935 r. o godz. ósmej. Przy dźwiękach muzyki wyniosła drużyna sztandarowa sztandar szkolny. Wszystkie dzieci szkolne t.j. polskie, ruskie i żydowskie ustawiły się czwórkami za sztandarem. Udały się na nabożeństwo do kościoła rzym.-kat. w Załoźcach. Tu po mszy świętej wygłosił piękne przemówienie okolicznościowe ks. Emilian Fiałkowski administrator w parafii rzym.-kat. w Załoźcach. Następnie został dokonany akt poświęcenia sztandaru szkolnego przez ks. Emiliana Fiałkowskiego i ks. Bronisława Wasyla, wikarego rzym.-kat. w Załoźcach. Rodzicami Chrzestnymi sztandaru byli. p. Róża Baczyńska, p. Jadwiga Cieńska, p. Emilia Furmanowa, p. Irena Jankiewiczowa, p. Józefa Makarowa, p. Maria Nazarkowa, p. Stanisława Suskówna, p. Insp. szkolny Jan Byra, p. Franciszek Baczyński, p. Bronisław Fehler, p. dr Eugeniusz Jankiewicz, p. Michał Kowalski, p. Stanisław Kwaśnicki, dr Stanisław Spittal.
Goście zaproszeni na uroczystość poświęcenia sztandaru szkolnego. Między innymi: hr. Jadwiga Cieńska, Róża Baczyńska, sędzia Jankiewicz, notariusz Feler, adwokat Sałamacha, komendant post. Nazarek, Makarowa, Jankiewiczowa, Furmanowa, Nazarkowa i grono nauczycielskie. (kliknij, żeby powiększyć)
Listopad 1935 r. Grono nauczycielskie przy sztandarze. Stoją od lewej: Aniela Kozłowska, Teiwel Auerbach, S. Paradowska, M. Sambulski, H. Spittal, Adam Dembowski, S. Suska. Siedzą od lewej: Janina Ochęduszko, Z. Czechowska, S. Spittal, M. Szmidowa, K. Postępska (Helm). (kliknij, żeby powiększyć)
Z pocztem sztandarowym przew. Rady Szkolnej dr Stanisław Spittal. (kliknij, żeby powiększyć)
Po poświęceniu sztandaru stanęła drużyna ze sztandarem i przedstawiciele władz i urzędów na ganku budynku szkolnego. Przy dźwiękach muzyki przedefilowały przed sztandarem wszystkie dzieci szkolne. Defiladę przeprowadził p. Marian Sambulski nauczyciel tutejszej szkoły. Następnie sztandar został wniesiony do budynku szkolnego, do największej sali specjalnie udekorowanej. Goście i przedstawiciele gmin klasowych zajęli swe miejsca. Najpierw kierowniczka szkoły powitała gości. Delegatem Kuratorium O.S.L. a zarazem Inspektoratu Szkolnego był Jan Byra, inspektor szkolny. Przewodniczący Komitetu dr Stanisław Spittal wygłosił przemówienie, w którym zapoznał słuchaczy z historią herbu miasta Załoziec, wyhaftowanego na sztandarze i podkreślił zasługi niektórych właścicieli Załoziec względem miasta. Kończąc swe przemówienie życzeniami jak najowocniejszej pracy dla dobra Państwa Polskiego wręczył sztandar kierowniczce szkoły. Kierowniczka szkoły w przemówieniu swym rozwinęła znaczenie wyrazów umieszczonych na sztandarze: ojczyzna, nauka, cnota i zawezwała zarządy gmin klasowych do złożenia ślubowania. Ślubowanie Gmin klasowych odbyło się chóralnie, wypowiedziane było z wielkim przejęciem.
Tekst ślubowania: Że honoru sztandaru wciąż bronić będziemy, że przy nim wiernie i mocno stać chcemy, że żadnym złym uczynkiem splamić go nie damy, usty i sercem przyrzekamy. Że nauka i pilne umysłów kształcenie, każdego obowiązku ochotne spełnienie, będą światłem na drodze, po której iść mamy, na ten sztandar przyrzekamy. Że dla Państwa naszego każdy trud podjęty nawet najkrwawszy, zawsze będzie święty, że Polsce wszystkie siły radośnie oddamy, dzisiaj tu społem przyrzekamy. W pracy twórczej pokoleń pójdziemy na przedzie, wyprzedzić się nie damy, szlak nasz w górę wiedzie, aż tam gdzie powszechnego szczęścia błysną bramy. Tak mocno chcemy i przyrzekamy.
Po odebraniu ślubowania wręczyła kierowniczka szkoły sztandar młodzieży szkolnej w osobie ucznia kl. VIIb Mieczysława Sierżanta. Teraz przemówił uczeń kl. VIIb Stanisław Furman, wyrażając podziękowanie kierowniczce szkoły za jej niestrudzoną pracę, złożył przyrzeczenie, że wszyscy uczniowie tej szkoły będą starali się sumiennie wypełniać swe obowiązki, jakie na nich nakłada sztandar szkoły. W końcu przemówił Inspektor Byra. Przemówienie jego uwypukliło znaczenie sztandaru w życiu szkoły, narodu i Państwa Polskiego. Wszystkie wygłoszone w tym dniu przemówienia były nacechowane wielkim patriotyzmem. Po ostatnim przemówieniu odśpiewano hymn państwowy "Jeszcze Polska". Następnie przedstawiciele stowarzyszeń, urzędów i goście wbijali gwoździe w drzewce sztandaru. Po zakończeniu tej ceremonii uczeń kl. VIIa Stanisław Żarów oddeklamował wiersz p.t. "Nasz sztandar". Chór szkolny odśpiewał pieśń "Nasz sztandar". Stefania Michalska uczennica kl. VIIb wygłosiła wiersz p.t. "Biały orzeł". Chór szkolny odśpiewał pieśń "Wolności jasno świeci nam słońce". Maria Bilak uczennica kl. VIIa zadeklamowała wiersz "Mój kąt", w którym przepięknie jest opisane miasto Załoźce. Chór odśpiewał pieśń "Myśmy przyszłością narodu". Dzieci kl. Ia i Ib wygłosiły zbiorową deklamację: "Oto naszej Ojczyzny znak". Gromada zuchów odśpiewała modlitwę zuchów. Na zakończenie wszyscy obecni odśpiewali "Nie rzucim ziemi".
Poświęcenie sztandaru szkolnego - listopad 1935 r. Poczet sztandarowy. (kliknij, żeby powiększyć)
Taki miała przebieg wielka uroczystość szkolna. Święto poświęcenia sztandaru szkolnego dało przez swój patriotyczny, wzniosły i poważny charakter, nastrój, przeżyć niezapomniany moment tak dziatwie szkolnej jak i dorosłym współuczestnikom.
Święty Mikołaj obdarował najbiedniejsze dzieci szkolne sukieneczkami, koszulkami i t.p. częściami garderoby. Inicjatywę urządzenia św. Mikołaja podjęło grono nauczycielskie i Związek Pracy Obywatelskiej Kobiet.
P. Maria Schmidowa tut. nauczycielka została przeniesiona do szkoły w Młynowcach dekretem z dnia 20 listopada 1935 r. nr 6661/35. Na miejsce p. Schmidowej został przeniesiony ze Zborowa do Załoziec p. Stanisław Halarewicz pismem z dnia 20 listopada 1935 r. nr 6660/35. Inspektor szkolny pozostawił p. Halarewicza w dawniejszym miejscu służbowym, a do szkoły 7 klasowej w Załoźcach przydzielił p. Stanisława Czuchraja, bezpłatnego praktykanta w Brodach pismem z dnia 20 listopada 1935 r. nr 6659/35.
Jasełka odegrały dzieci szkolne w dniu 27 grudnia 1935 r., chcąc przysporzyć funduszów na spłacenie sztandaru szkolnego. Chociaż dzieci włożyły bardzo wiele pracy, wyuczając się dokładnie i dobrze ról i wykonując akcesoria teatralne impreza dochodowo zawiodła z powodu bardzo złej pogody.
