Załoźce w starych książkach geograficznych
Dodane przez Remek dnia Listopada 03 2007 20:52:37
1786

[źródło: Ewaryst Andrzej hr. Kuropatnicki: "Geografia albo dokładne opisanie Królestw Galicyi i Lodomeryi". Wydanie powtórne. we Lwowie, nakładem Wojciecha Manieckiego. 1858. Reprint z 1998 roku, Krosno, wyd. Przedsiębiorstwo Usługowo-Wytwórcze "Roksana" oraz Muzeum Okręgowe w Krośnie.] Zachowano oryginalną pisownię i interpunkcję, dla wygody Czytelników rozwinięto dawne skróty.

Rozdział 14. - "Brodzki Cyrkuł. Miasta i wsie znakomitsze"

Załoźce.

Miasto przedtym domu Potockich, teraz Jaśnie Wielmożnego Ronikiera czesnika Wielkiego Xięstwa Litewskiego, kawalera orderu świętego Stanisława; zamkiem arcywspaniałym nieszkalnym niegdyś Jaśnie Oświeconego Potockiego, kasztelana krakowskiego, hetmana wielkiego Koronnego, potym i syna jegoż Jaśnie Wielmożnego wojewody poznańskiego, stawem wielkim oblanym, kościołem wielkim wspaniałym, kościołem i klasztorem Xięży Augustyanów ozdobne.



1886

[źródło: "Starożytna Polska pod względem historycznym, jeograficznym i statystycznym opisana przez Michała Balińskiego i Tymoteusza Lipińskiego. Wydanie drugie poprawione i uzupełnione przez F. K. Martynowskiego". Tom III. Warszawa. Nakład i druk S. Orgelbranda Synów, Krakowskie-Przedmieście No 66. 1886. Zachowano oryginalną pisownię i interpunkcję, dla wygody Czytelników rozwinięto dawne skróty.

Załośce nad Seretem

Zygmunt I, przychylając się do prośby wielkich zasług męża: Marcina Kamienieckiego Wojewody podolskiego, który w ziemi lwowskiéj zakłada miasto Zaloyscze, uwalnia je 1516 r. dla nabrania tém rychlejszego wzrostu na lat 4 od wszelkich podatków, ceł, myt i stacyj, wyjąwszy od opłaty czopowego.

Załośce, obronne zamkiem i wałami, przeszły w posiadanie ks. Wiśniowieckich, z których Janusz Koniuszy Koronny Starosta krzemieniecki zmarłszy 21 maja 1641 r., przyprawił o śmierć strapionego ojca swego Konstantyna Wojewodę ruskiego, dnia 25 maja tegoż roku: oba spoczywają w tutejszym kościele. Uchwała sejmu 1677 r. postanowiła: "fortuny Xięcia Dymitra Jerzego Wiśniowieckiego Wojewody bełzkiego Hetmana Wielkiego Koronnego częścią per hostilitatem odeszłe, częścią w popiół obrócone, aby przynajmniej ex ruderibus resurgant, dziedziczne miasto Załoszce, aby pos clades mogło respirare, ab omnibus oneribus reipublicae(*), prócz ceł koronnych do lat 12 uwalniamy".

Następnie stały się te dobra własnością Potockich, gdzie skołatany żywot, zakończył 19 maja 1751 r. Józef Potocki kasztelan krakowski Hetman Wielki Koronny, mając lat 83. Od 1772 r. zostaje miasto pod panowaniem austryjackiém, a około 1786 r. należąc do Michała Ronikiera Cześnika Litewskiego, ozdobione jeszcze było wspaniałym zamkiem nad wielkim stawem, farą i klasztorem Augustyanów.

[(*) aby po klęskach mogło przyjść do siebie, od wspólnych obciążeń Rzeczypospolitej ... uwalniamy]